De commons
Ken je de Klusbib in Mechelen? Wie lid wordt, kan er gereedschappen ontlenen. Zo hoef je die niet zelf te kopen.
En al gehoord van de Leentuinvrienden in Willebroek? Ze bewerken samen een aantal tuinen, die ze van de eigenaars in bruikleen krijgen, en delen de oogst.
Nog een voorbeeld: ons Klimaan-zonneproject in Bonheiden. Als je een aandeel koopt van de coöperatie Klimaan cv word je mede-eigenaar van de installaties en beslis je mee over de koers van de coöperatie.
Wat is een ‘common’?
Er zijn er tientallen in onze regio. De commons zijn springlevend.
Een common is een manier om iets dat van waarde is samen te beheren, in het belang van een groep mensen. Gereedschappen, tuinen en zonnepanelen zijn op zich geen commons. Het worden commons als een groep burgers afspraken maakt om ze samen te beheren.
Een common is dus: een gedeeld goed + een groep burgers + een set afspraken.
In het voorbeeld van de Klusbib: de gereedschappen + de leden en vrijwilligers van de Klusbib + de afspraken over lidgeld, openingsuren en onderhoud van de gereedschappen.
Zijn onze natuurlijke hulpbronnen ook commons?
Nee, helaas niet. Grond, lucht, water, biodiversiteit en wind- en zonne-energie zijn geen commons. Om een antwoord te bieden op de ecologische uitdagingen, zouden we er goed aan doen om ze zo snel mogelijk te gaan beheren als commons, in het belang van ons allemaal en van de komende generaties. Dat is het maatschappijmodel waar Klimaan naartoe wil.
Weetje: Soms worden onze natuurlijke hulpbronnen toch commons genoemd, ook als er geen goede afspraken zijn over het beheer. Ook op deze website gaan we flexibel om met dit begrip.
Vissen we het meer leeg?
Of beheren we het als een eindeloze bron van voedsel? Lees meer over de commons en de ’tragedie van de commons’.