De archiefkast van Transitie Vaartland

Met ‘Led op’, de samenaankoop van led-lampen, willen we zo veel mogelijk energieslurpende gloei- en halogeenlampen vervangen door zuinige led-lampen (lees meer in onze blog over Led Op). En wat werkt er beter dan samen dingen doen? Klimaan voorziet een mooie beloning voor de groep die het hoogste aantal lampen vervangt. Ook jij maakt wel ergens deel uit van een groep. Doe je mee?

Voor welke groepen

Sportclubs, jeugdbewegingen, verenigingen, scholen, straten, buurten… in Willebroek. Het hoeft geen officiële vzw te zijn.

Deelnemen is simpel

1. Registreer je groep. Stuur een mailtje aan an.vandamme – at – klimaan.be met je groepsnaam en je contactgegevens. Of geef je groepsnaam door als je een eerste bestelling plaatst.
2. Je groepsnaam wordt toegevoegd op de bestelpagina.
3. Overtuig je leden, vrienden en sympathisanten om led-lampen te bestellen op de website van Klimaan (www.klimaan.be/bestel-led/) en vraag hen om voor jouw groep te stemmen.

Beloond met producten van eerlijke handel

De groep die het hoogste aantal lampen vervangt krijgt 100 euro in waardebonnen van de Wereldwinkel. Ideaal om drankjes en hapjes te kopen voor het volgende buurtfeest, om je vergaderingen wat lekkerder te maken, om de mensen die zich vrijwillig inzetten voor je club eens te belonen, om samen te ontbijten…

‘Led Op’ loopt tot en met 30 april. In mei wordt de winnaar bekend gemaakt.

Vragen of bedenkingen? ledop – at – klimaan.be

‘Led Op’ is nu ook in Willebroek gearriveerd. Deze samenaankoop van led-lampen heeft als doel om alle oude gloeilampen en halogeenlampen om te toveren naar nieuwe led-lampen. Want een led-lamp verbruikt maar ongeveer een tiende van de elektriciteit die je oude gloei- of halogeenlamp nu opsoupeert.

De aankoop van nieuwe led-lampen verdien je al snel terug dankzij de lagere elektriciteitsfactuur. En met zijn allen hebben we minder windmolens, zonnepanelen, kerncentrales of gascentrales nodig.

De lampen van ‘Led Op’ werden uitgekozen door specialisten ter zake. Met deze lampen ben je zeker van een uitstekende prijs-kwaliteitsverhouding en een lange levensduur (minstens 15.000 branduren).

Concreet voor Willebroek

In de bibliotheek kan je enkele ‘Led Op’-lampen testen. Aangename lichtkleur en hoge intensiteit, nietwaar?

Het volledige aanbod en de prijzen vind je op:
www.klimaan.be/bestel-led/.

Bestellen doe je online tot en met 30 april. Betalen verloopt via overschrijving. Bij afhaalpunt vink je ‘Bibliotheek Willebroek’ aan, of een ander afhaalpunt in het Mechelse. Of kies voor thuislevering (kost 5 euro).

De led-lampen worden midden mei geleverd.
Als je koos voor afhalen in de bibliotheek, kan je je lampen afhalen op:
– woensdag 15 mei van 17u tot 19u15
– of vrijdag 17 mei van 17u tot 19u15

Welke lampen vervang je best?

• Alle gloeilampen.
• Alle halogeenlampen. (Bij de halogeenlampen op 12V moet je soms ook de transformator vervangen door een kleinere transformator.)
• Wat met spaarlampen? Een spaarlamp die vaak brandt, bijvoorbeeld in een leefruimte, vervang je beter door een led-lamp, die zuiniger is. Ook een spaarlamp waarvan je de gloeibuisjes ziet, kan je eventueel vervangen door led. Zo’n lamp heeft een enkelvoudige mantel. Als ze breekt, komt er kwik vrij. Al je andere spaarlampen mag je laten hangen tot ze stukgaan. Tenzij je vindt dat het te lang duurt tot ze voldoende licht geven, dan kies je beter voor een led-lamp, want die brandt onmiddellijk op volle kracht.

Van wie gaat de samenaankoop uit?

De samenaankoop van led-lampen is een initiatief van Klimaan (de burgerbeweging in regio Mechelen) en Mechelen Klimaatneutraal (stad Mechelen). Ook de gemeenten Willebroek, Bonheiden, Duffel en Sint-Katelijne-Waver doen mee.

Vragen over led

‘Led-licht, is dat wel aangenaam?’ ‘En hoe zit het met mijn armaturen?’ Antwoorden op veelgestelde vragen vind je op de website van Klimaan. Heb je nog vragen? Contacteer Klimaan gerust (ledop – at – klimaan.be). Ook als je onmogelijk kan tijdens de afhaalmomenten, mag je iets laten weten.

Vergeet niet om op tijd je bestelling te plaatsen (tot 30 april): www.klimaan.be/bestel-led/

P.S. Maak je deel uit van een groep? Klimaan voorziet een mooie beloning voor de Willebroekse groep die het hoogste aantal lampen vervangt. Lees meer over ‘Led Op’ voor groepen

Vergeet die Valentijnsavond, op donderdag 14 februari hebben we iets veel belangrijkers te doen.

Wat denk je van een avond met de burgerbewegingen van het Rivierenland?

Op die grote lap grond aan de Rupel en zijn zijrivieren, ruwweg van Bonheiden tot Bornem, zijn er burgers actief in allerlei groepen die niet over één kam te scheren zijn. In stilte opererend met een lokale focus, of met wat meer lawaai. Met enkelen of met vele tientallen. Met wortels in de jaren ’80, of vers van 2018. We hebben het allemaal in onze regio. De essentie: burgers vinden elkaar, kijken met een brede blik naar ecologische en sociale problemen en werken in de richting van oplossingen.

Omdat we beter samen kunnen werken dan naast elkaar, nodigt Transitie Vaartland iedereen die zich aangesproken voelt uit op donderdagavond 14 februari vanaf 19 uur in de Mozaïek in Willebroek.

Wie zal er zijn?

Klimaan, jonge klimaatbeweging actief in de brede regio Mechelen (inclusief Willebroek) rond energie, grond, lucht, water. Klimaan zal in 2019 een hernieuwbare-energiecoöperatie oprichten.
Meer info: www.klimaan.be.

Denktank Rupelstreek, werkt rond circulaire economie, ruimte, duurzame energie en klimaatadaptatie in de Rupelstreek.
Meer info: www.denktank-rupelstreek.be.

Transitie Klein-Brabant, met een breed scala aan initiatieven die zijn voortgekomen uit het transitiedenken, bijvoorbeeld grote Repair Cafés.
Zie: www.facebook.com/Transitie-Klein-Brabant-854143281273429/ en repaircafekleinbrabant.blogspot.com.

Uiteraard ook Transitie Vaartland, transitiegroep in Willebroek

En verder: iedereen die zich aangesproken voelt, ook als je gewoon nieuwsgierig bent.

Zien we belangrijke groepen of personen over het hoofd? Geef een seintje.

Op het programma

1. Ontmoeting tussen de burgerbewegingen: wie zijn we, wat doen we, wat drijft ons?
2. Hoe kunnen we de krachten bundelen? Niet iedereen heeft de capaciteit om een energiecoöperatie uit de grond te stampen, dus we laten al zeker graag Klimaan aan het woord over de energiecoöperatie in oprichting. Ook andere hete hangijzers kunnen op tafel komen.

Praktisch

Donderdagavond 14 februari
Welkom voor een babbel vanaf 19u
Start om 19u30
Einde rond 22u

Adres: De Mozaïek, Appeldonkstraat 60 in Willebroek, 400 meter van het station van Willebroek.

Treinreizigers laten we niet in de kou staan: de trein uit Mechelen komt aan om 18u53, die uit Sint-Niklaas (Bornem, Puurs) om 19u06. Laatste vertrek naar Mechelen om 22u07, naar Sint-Niklaas om 22u54.

Kom je ook graag? Je bent welkom. Als het kan, stuur dan vooraf een mailtje aan transitievaartland@gmail.com of laat hieronder een reactie achter, dan weten we hoeveel mensen we ongeveer mogen verwachten. Tot dan!

Tijdens de vorige klimaatmars op 2 december konden wij er niet bij zijn, want we organiseerden toen zelf een Repair Café. We grijpen nu dus de nieuwe kans om onze stem te laten horen, op zondag 27 januari.

Waarom hoeven we niet meer uit te leggen. De aarde warmt op, het ecosysteem stort ineen, er moet dringend iets aan gebeuren. Grote mensenmassa’s die op straat komen kunnen iets in beweging zetten.

Verzamelen om 13u aan station Brussel-Noord.
Start van de klimaatmars om 14u.
Lees meer op het Facebook-event van Rise for Climate.

Wil je graag samen treinen? Laat iets weten. Vermoedelijk nemen we de trein van 11u07 in Willebroek.

*UPDATE: De NMBS legt extra treinen in, dus dan kunnen we later vertrekken: 12u07 in Willebroek.*

Hoe willen we wonen en leven in Willebroek? Rond die vraag werd onlangs al een stevig (jachthaven)rondje nagedacht, maar niet iedereen werd daar gelukkig van.

Om opnieuw met frisse ogen naar Willebroek te kijken, organiseert Wivak vzw een avond rond ‘Plannen voor plaats’. Eerst bekijken we de inspirerende documentaire van de Vlaamse Bouwmeester. Daarna gaan we in gesprek over onze wensen voor Willebroek, volgens de aanpak van ‘Deep Democracy’, een methode die van uiteenlopende ideeën tot een gedragen besluit probeert te komen.

Donderdag 14 maart om 20 uur

In de Gemeentelijke Schouwburg (A. Van Landeghemstraat 101, Willebroek).
Gratis inkom. Inschrijven hoeft niet.

Een organisatie van Wivak vzw in samenwerking met Transitie Vaartland. Voor wie nog nooit van Wivak vzw gehoord heeft: dit is de vzw die bijvoorbeeld de Willebroekse Oxfam Wereldwinkel openhoudt en die de Willebroekse 11.11.11-actie organiseert.

Over de documentaire

In Plannen voor plaats nemen Nic Balthazar en Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck ons mee op een tocht door Vlaanderen, op zoek naar vernieuwende ruimtelijke projecten en frisse ideeën over de inrichting van onze leefomgeving.

Willen we onze klimaat- en energiedoelstellingen halen, volgende generaties een toekomst bieden en de biodiversiteit vrijwaren, dan moeten we immers anders gaan nadenken over wonen en bouwen, over ontwikkeling en mobiliteit.

De film laat zien dat die mindswitch niet in het teken hoeft te staan van bezuiniging, versobering of verlies, maar juist de sleutel kan bieden tot een aangenamere, gezondere, beter uitgeruste en meer inclusieve leefomgeving.

Tot dan?

In 2018 schoot het Willebroeks Repair Café uit de startblokken, met meteen een zomereditie en een wintereditie. Hoe we een Repair Café organiseren hebben we nu wel in de vingers, dus we gaan gewoon verder aan hetzelfde tempo.

Noteer dus al de datums voor 2019:

Zomers Repair Café: zaterdag 8 juni van 14u tot 17u in de Mozaïek (Appeldonkstraat 60), met zomerbar in de tuin.

Winters Repair Café: zondag 24 november van 14u tot 17u. Opnieuw in de Mozaïek of eens ergens anders? Daar denken we nog over na. Ideetjes zijn welkom.

Wil je mee voorbereiden, of op de dag zelf een handje toesteken? Laat ons iets weten.

Nu al iets kapot?

Op de website van Netwerk Bewust Verbruiken vind je een overzicht van alle Repair Cafés: https://www.bewustverbruiken.be/agenda-repair-cafes.

Het eerstvolgende in de buurt: zaterdag 2 februari in Puurs.

Uit het nieuwe nummer van Oikos Tijdschrift (2018/4 – nr. 88).
Een inspirerend artikel uit onze regio, van de hand van Evelien Lambrecht, medewerker secretariaat en communicatie bij ATD Vierde Wereld Vlaanderen en ook medestander bij ATD Vierde Wereld Leuven.

‘We zijn begonnen met het tuintje van tanteke en ondertussen bewerken we al tien tuinen.’ Jan Ruet, vrijwilliger bij de Leentuinvrienden in Willebroek, klinkt enthousiast. Ik sta samen met hem in het allereerste leentuintje, aan de sociale woning van zijn tante. ‘Tanteke kan na enkele zware operaties haar tuin niet meer zelf onderhouden, dus doe ik het voor haar.’ De tuin is een lust voor het oog. Ik zie kruiden, fruit en verschillende groenten kriskras door elkaar geplant. ‘Zo kunnen we het gebruik van pesticiden vermijden’, legt Jan uit. Planten geven geuren af waarmee ze bepaalde insecten kunnen afstoten of misleiden. Zo kan je bijvoorbeeld wortels naast ajuinen planten. De geur van de ajuinplant misleidt de wortelvlieg en tegelijkertijd wordt de uienvlieg misleid door de geur van wortels. ‘Dat is combinatieteelt.’ Jan leidt me verder door de eetbare jungle. Ik moet uitkijken waar ik loop, want overal groeit wel iets. ‘Ruik eens, Marokkaanse munt.’ Hij rolt een groen blaadje tussen zijn vingers en houdt het onder mijn neus. ‘En daar staat ook nog pepermunt en witte munt.’ Overal valt iets te ruiken en te proeven. Ik steek een vuurrood kerstomaatje in mijn mond. ‘Lekker sappig hé?’, zegt Jan. ‘Veel beter dan in de winkel, daar proeven ze zo flets.’

De leentuinen zijn een initiatief van de lokale groep van ATD Vierde Wereld, een vereniging waar armen het woord nemen. Vijf jaar geleden zat de groep samen om een volksuniversiteit voor te bereiden met als thema ‘samen de wereld sparen’. Tijdens de volksuniversiteiten dialogeren mensen in armoede en medestanders met elkaar over maatschappelijk belangrijke thema’s.^[1] Al snel blijkt dat de leden van de groep enthousiast zijn om mee te denken en mee te doen aan acties voor een groene, gezonde en duurzame samenleving. Jan stelt tijdens de vergadering voor om een project op te starten om milieuvriendelijk te tuinieren. ‘Verschillende tuinen in de sociale woonwijk lagen en liggen er verwaarloosd bij omdat mensen ze niet zelf kunnen onderhouden, bijvoorbeeld door ziekte of invaliditeit. Met sluikstorten als gevolg. Daarnaast zijn er een heel aantal mensen uit de appartementsblokken die geen eigen tuin, maar wel groene vingers hebben. Via de leentuinen proberen we een oplossing te bieden.’ Pluspunt: wie de grond bewerkt, heeft een zinnige bezigheid en de eigenaar van de grond kan een deel van de opbrengst als vergoeding krijgen.

‘Via dit project kunnen we ook aan menselijkheid werken.’ vult Jan aan. ‘Door de verstedelijking en de drukte kennen we elkaar niet meer zo goed.’ Jan vertelt het met enige tristesse in zijn stem. ‘Ook kunnen mensen hun talenten ontdekken en ontplooien door in de tuin te werken. En we brengen hen in contact met gezonde en verse voeding.’ Een recept voor succes. Al snel contacteren de hobbytuinders de gemeente. Die is meteen enthousiast en start een databank waarin mensen hun tuintje kunnen laten opnemen. ‘We vonden het van in het begin belangrijk om ecologisch te tuinieren. Daarom volgden we een opleiding bij Velt (Vereniging voor ecologisch leven en tuinieren, nvdr).’

Een tweede tuin ligt achter een leegstaand huis van de Volkshuisvesting. De Leentuinvrienden mogen het huis en de aanpalende garage gebruiken om hun spullen op te bergen. En dat zijn er ondertussen heel wat: schoppen, harken, emmers, een remork,… ‘We hebben heel veel gereedschap gekregen,’ legt Jan uit terwijl we het huis binnenstappen. ‘En voor de rest van het materiaal kunnen we rekenen op subsidies of projectsteun. De voorbije drie jaar hebben we bijvoorbeeld steun gekregen van de Koning Boudewijnstichting.’ We gaan naar de eerste verdieping. Ik zie een aantal fietsen staan en gereedschap. ‘Een van onze leden herstelt graag fietsen voor de mensen in de buurt. Gratis natuurlijk.’ In de verte hoor ik kippen kakelen. ‘Het zijn er een stuk of vijftien. En we hebben ook nog een kalkoen’, lacht Jan terwijl we de woning verlaten en de tuin binnenstappen. ‘Het zijn nuttige beesten. De bewoners in de buurt houden hun groente- en keukenafval bij. Ik haal het afval op in emmers en geef het aan de kippen. Dat is ecologischer en goedkoper aangezien restafval betalend is.’

Het valt me op dat er geen composthoop is, dus ik vraag me af hoe ze de grond bemesten. ‘In het begin hebben we een cursus gevolgd bij de compostmeesters. Maar nu hebben we geen compost meer, de kippen eten alles op. We gebruiken EM© als bodemverbeteraar en bemestingsstof.’ Jan haalt een plastic fles tevoorschijn gevuld met een bruine vloeistof. EM is een combinatie van Effectieve Micro-organismen, die vrij in de natuur voorkomen. De micro-organismen hebben elk hun specifieke taken, maar bevorderen ook elkaars werking. EM bevat onder andere melkzuurbacteriën, gisten en fotosynthetiserende bacteriën die de bodemkwaliteit en -vruchtbaarheid verbeteren. De toepassingsmogelijkheden zijn volgens Jan nagenoeg eindeloos, niet alleen in de tuin. ‘We hebben EM leren kennen via een lid van de lokale groep, die gebruikte dat om te kuisen. EM is een uitstekend schoonmaakmiddel. Je kan er je vloer en toilet mee schoonmaken, je vaat mee wassen en je was wordt er zachter door.’ Ik draai de dop van de fles, de vloeistof ruikt weeïg maar ook zoet. ‘De organismen leven van rietsuikermelasse, vandaar de bruine kleur’, legt Jan uit. ‘In het begin kochten we de EM kant-en-klaar aan, maar nu kweken we hem zelf.’ Ik neem een fles mee, want ik kan er volgens Jan de herbruikbare luiers van mijn dochter mee uitwassen. ‘We gebruiken de EM ook bij het omzetten van groente-, fruit- en tuinafval in meststof. We doen dit met een bokashi-keukenemmer.’ Bokashi is Japans voor gefermenteerd organisch materiaal. De organische materialen worden luchtdicht verpakt waardoor een fermentatieproces ontstaat. Bokashi is voeding voor de goede micro-organismen die in de bodem leven. De populatie van gunstige micro-organismen kan hierdoor groeien waardoor de aanwezige schadelijke bacteriën, schimmels en virussen geen schijn van kans hebben.^[2] ‘Als je bij ons lid wordt, krijg je de EM en bokashi gratis. Je hebt bovendien recht op een eenmalig startbudget voor je tuin, het gebruik van het tuinmateriaal en de gemeenschappelijk aangekochte zaden.’

Het derde tuintje dat we bezoeken is van een bejaarde dame. ‘Zowel mensen die hun tuintje willen laten bewerken als mensen die een tuin zoeken kunnen nu bij de bibliotheek terecht. De bib heeft zelfs een zadendatabank.’ Jan loopt meteen naar het huis en klopt op het raam. ‘Ze zou kwaad zijn als ik haar geen goeiedag kom zeggen.’ Ik voel dat de nadruk minder ligt op de productie van groenten en meer op het contact tussen de tuinders en de buren. ‘Ja, het sociale is heel belangrijk’, beaamt Jan. ‘We zijn ondertussen met een achttal tuiniers, maar daar stopt het niet. We willen er met de Leentuinvrienden zijn voor iedereen in Willebroek, zeker voor mensen die het moeilijk hebben. Elke dinsdag komen wij met een grotere groep samen in het buurtlokaal van residentie Herselaar. We verdelen de geoogste groenten en fruit onder de leden. Soms maken we samen soep of confituur. Of we zaaien samen.’ Daarnaast organiseert de groep jaarlijks heel wat activiteiten, zoals een nieuwjaarsreceptie, een zomeruitstap en een barbecue in september. ‘We verwachten op die activiteiten dat de leden van de vereniging een handje komen toesteken. Ieder draagt zijn steentje bij, dat is een belangrijk principe voor ons.’

Ik vraag Jan of er nog uitdagingen zijn voor de leentuinen. ‘Omdat we met een grote groep zijn, is het niet altijd gemakkelijk om iedereen bij elkaar te houden. Iedereen heeft zo zijn eigen ideeën over wanneer zaaien en wanneer oogsten. Vorige zomer zijn er bijvoorbeeld wel wat groenten verloren gegaan omdat we te laat geoogst hadden. En de klimaatopwarming wordt ook een grote uitdaging. Door de extreem warme zomer zijn heel veel groenten doorgeschoten.’ We maken nog een praatje met de dame die vertelt over haar mogelijke verhuis naar een nieuwe sociale woning. Ik vind het jammer om de tuinen achter te laten, het zijn groene oases van rust. ‘Hier nog wat eitjes en een paar kerstomaatjes om mee naar huis te nemen.’ Dat wordt een ecologische en solidaire omelet vanavond.

^[1] Meer info over ATD Vierde Wereld en de volksuniversiteit vind je op www.atd-vierdewereld.be.

^[2] Kritische noot. Uit de studie ‘EM: Effectieve Micro-organismen of Effectieve Magie?’ van de Wetenschapswinkel van Wageningen UR in opdracht van Velt vzw, blijkt dat de resultaten van het gebruik van EM zeer variabel kunnen zijn en dat er geen aantoonbaar positief effect is van het toevoegen van EM. (http://edepot.wur.nl/24562). Toch zijn de ervaringen van de Leentuinvrienden met het gebruik van EM zeer positief.

Terwijl de grootste Belgische klimaatmars ooit door Brussel trok, droegen ook wij ons steentje bij voor het klimaat, door spullen een tweede leven te geven.

Het tweede Repair Café in Willebroek trok alweer een mooi aantal bezoekers. Veel van hen brachten klein elektro mee: 21 toestellen werden onder handen genomen. Ook de herstellers van juwelen, kleding, computers en allerlei hadden zowat heel de tijd iets om te repareren op hun tafel.

De fietsers lieten zich afschrikken door het slechte weer. Er waren deze keer maar 10 fietsen om te herstellen, terwijl dat er in de zomer 23 waren. Jammer ook dat de messenslijper met griep moest afzeggen. De messen zullen moeten wachten tot de volgende keer.

Alles samen werden 56 te repareren stuks meegebracht.

Kon alles gerepareerd worden?

Van textiel, juwelen en fietsen kon het meeste gerepareerd worden. Soms lukte het niet, omdat we de juiste draad, pareltjes of binnenbanden niet voorhanden hadden, of omdat de reparatie te veel tijd in beslag zou nemen.

Bij klein elektro en computers was het anders: veel toestellen werden ‘niet repareerbaar’ verklaard. Toestellen worden helaas vaak ontworpen om snel stuk te gaan en reparatie is zo goed als onmogelijk.  Goed voor de omzet van de fabrikanten, maar met een zware impact op het milieu.

Toch kregen de herstellers een aantal stuks elektro die er op het eerste gezicht uitzagen als ‘moeilijke gevallen’ weer aan de praat. Dus het is zeker de moeite om langs te komen met je klein elektro.

De cijfers

Van de 56 stuks blijft het voor 12 stuks een mysterie of ze gerepareerd zijn of niet (briefje niet ingevuld of ingediend). Van de 44 stuks waarvan we het wel weten werden er 20 helemaal hersteld, 7 half hersteld en konden 17 stuks niet hersteld worden (waarvan 11 klein elektro).

‘Wanneer is het volgende Repair Café?’ vroegen mensen af en toe. Wel, dat laten we binnenkort weten. Fijn om vast te stellen we met ons initiatief een antwoord bieden op een vraag die leeft in Willebroek.

Door Transitie Vaartlander Lieven, ook actief in ATD Vierde Wereld en één van De Leentuinvrienden.

De Leentuinvrienden hebben de prijs van ‘creatieve actie met potentieel’ in de wacht gesleept op de Burgervuur-trefdag van De Wakkere Burger vzw op 26 mei 2018 in het Vlaams Parlement. Ook andere veelbelovende burgerparticipatieprojecten kwamen aan bod tijdens deze trefdag.

Het idee voor de leentuinen ontstond in 2014, tijdens een vergadering van ATD Vierde Wereld. De Leentuinvrienden bewerken moestuinen van mensen die dit zelf niet meer willen of kunnen. Het unieke aan het project is dat het opgezet is vanuit en met mensen met armoede-ervaring. Mensen komen terug in aanraking met de natuur, met verse groenten en ze leren tuinieren, een zinvolle bezigheid die ook kadert in de transitiegedachte van ‘lokaal voedsel’.

Het project van leentuinen is nadien opgepikt door de gemeente Willebroek. De bibliotheek beheert nu een databank van tuinen waar mensen die graag een tuin bewerken zich kunnen aanmelden. Een tuinier krijgt in principe een contract voor 3 jaar, moet ecologisch werken en heeft recht op de opbrengst uit de tuin die hij/zij bewerkt.

We hopen dat meer en meer mensen terug zelf groenten beginnen kweken omdat dit duurzamer is en ook het contact met de natuur terug herstelt. We hopen ook dat er vanuit de tuinprojecten andere initiatieven kunnen ontstaan zoals volkskeukens (samen-koken), sociale kruideniers of echte stadslandbouwprojecten. Een voorbeeld hierbij is zeker wat er in Gent gebeurt, onder het project ‘Gent en garde’.

Voor meer info over de leentuinen kan je terecht bij de bibliotheek. ‘De Leentuinvrienden’ vind je via hun facebookpagina.

LETS-coördinator Joachim over het instapmoment voor nieuwe LETSers

Op 14 oktober vond in de lokalen van de Wereldwinkel in Willebroek een infomoment plaats over de LETS-ruilkring. We mochten voor Willebroek 4 nieuwe gezinnen aansluiten. Daarnaast stapten ook verschillende gezinnen uit Klein-Brabant in. De LETS-ruilkring ‘Klein-Brabant – Vaartland’ telt nu bijna 100 gezinnen.

Wil je meer weten over LETS? Of wil je graag deelnemen aan een infomoment? Bekijk dan zeker onze pagina over LETS en stuur ons gerust een mailtje.

Hoe zit het met het klimaatactieplan van Willebroek? 

Eind 2014 ondertekende onze burgemeester het Burgemeestersconvenant. Onze gemeente engageerde zich toen om vrijwillig de CO2-uitstoot op Willebroeks grondgebied met 20 procent te laten dalen tegen 2020. Wat komt daarvan terecht?

‘We gaan het halen’, kregen we te horen. Joepie? Helaas ging het antwoord enkel over de gemeente Willebroek als organisatie: de gebouwen en werknemers van de gemeente dus, en bijvoorbeeld ook de openbare verlichting.

Samen zorgen die voor amper 1 procent van de totale CO2-uitstoot op Willebroeks grondgebied, dus onze vraag werd hiermee niet beantwoord. (Bovendien, de organisatie Willebroek heeft de ambitie om tegen 2020 klimaatneutraal te zijn. Met een reductie van 20 procent tegen 2020 kunnen we dus moeilijk blij zijn.)

We herhaalden onze vraag en kregen weer documenten in onze mailbox, maar alweer geen helder antwoord. Gelukkig hebben wij een rekenmachine en kunnen we wat cijfers hier en daar combineren, al hadden we liever gehad dat dat niet nodig was.

Het resultaat van ons rekenwerk: alles wijst erop dat de CO2-uitstoot in onze gemeente met zo’n 6 procent gedaald is, een pak minder dan de beoogde 20 procent tegen 2020.

We hopen natuurlijk dat we een rekenfout maakten of dat we onvolledige informatie kregen, maar we vrezen ervoor.

Wie er ook verkozen wordt, in een volgende legislatuur zullen wij, als betrokken burgers, de vinger aan de pols houden. Naast andere grote uitdagingen is klimaat te belangrijk om er nonchalant mee om te gaan.

Een energiecoöperatie oprichten in Willebroek: een wild idee dat af en toe eens ter sprake komt tijdens onze transitiecafés, maar uiteindelijk weinig realistisch? Want daarvoor zijn we toch met veel te weinig?

We waren heel blij toen we eind januari hoorden dat er in Mechelen een groep mensen werkt aan een energiecoöperatie voor de regio Groot-Mechelen. Jawel, ook Willebroek hoort daarbij. 

In een energiecoöperatie kan je als burger een deeltje van je spaargeld investeren om zo de toekomst mee vorm te geven. En je beslist mee over het te volgen pad. Van Ecopower heb je waarschijnlijk al gehoord. Er zijn ook heel wat regionale coöperaties. Binnenkort dus ook één in onze regio: Klimaan.

We volgen Klimaan van dichtbij op en we maken er deel van uit. Het is een grote groep (een dertigtal mensen!) met tonnen energie, massa’s contacten en heel veel ervaring in de hernieuwbare-energiesector. Het is allemaal nog pril, maar het tempo ligt behoorlijk hoog. Veelbelovend!

We brengen binnenkort dit verhaal ook naar Willebroek. Wie geïnteresseerd is in Klimaan, mag zeker mee naar de maandelijkse vergadering in Mechelen. Maar je kan ook op een andere manier een duwtje in de rug geven, door te stemmen voor Klimaan op ‘de Zomer is van Mechelen’. Zo kan het verhaal van Klimaan verder verspreid worden. Stemmen duurt maar even en kan tot nu vrijdag 11 mei.

Stem dus op Klimaan via dezomerisvanmechelen.be
Meer over Klimaan: www.klimaan.be

Nog even en de deuren van ons eerste Repair Café zwaaien open. Verzamel alvast een paar kapotte spullen en noteer in je agenda:

Zondag 17 juni
Repair Café van 14 uur tot 17 uur
Zomerbar van 14 uur tot 19 uur
In de Mozaïek, Appeldonkstraat 60 in Willebroek

Repair Café, wat is dat?

Een team van ervaren reparateurs zal voor je klaarstaan. Ze bekijken het probleem en herstellen je voorwerp ter plekke. Je kijkt mee en leert ervan. Voel je zeker vrij om vragen te stellen. Wie weet kan je een gelijkaardige herstelling in de toekomst zelf uitvoeren.

De meest voorkomende wisselstukken hebben we op voorraad. Speciale stukken breng je best zelf mee, als je weet dat je ze nodig hebt.

Vooraf onderteken je de voorwaarden opgesteld door repaircafe.org, de internationale beweging van Repair Cafés.

Welke spullen kan je meebrengen?

• Fietsen
  Piepende remmen, eindelijk eens die verlichting nakijken, een platte band, verlost worden van dat gerammel? Unieke kans om zelf te leren hoe je je fiets in topvorm houdt.
• Klein elektro
  Met de nadruk op ‘klein’, dus geen wasmachines of diepvriezers, want daarvoor hebben we geen plaats. Wel: wekkerradio’s, haardrogers, broodroosters, wafelijzers, mixers, dvd-spelers …
• Computers en tablets
  Software- of hardwareprobleem? Experts ter zaken delen hun kennis en doen hun best om het probleem te verhelpen.
• Kleding en ander textiel
  Een knoop aanzetten, een gescheurde naad? Of wil je weten of die broek wat breder of smaller kan gemaakt worden? De stikmachines en de naaikoffer staan klaar.
• Messen
  Allerlei messen worden weer wat scherper gemaakt door de messenslijper van dienst aan 0,5 euro per (groot) mes, om slijtage aan de slijpsteen te vergoeden.
• Ballen
  Niet iedereen heeft het materiaal in huis om ballen op te pompen. Kom ermee langs en laat even wat lucht bijpompen in je voetbal, basketbal of volleybal.
• Iets dat gelijmd moet worden
  Straffe lijm nodig? Het lijmpistool ligt klaar.
• Allerlei andere spullen
  Nog iets waar je aan denkt? Breng het gerust mee en we bekijken wat mogelijk is met het aanwezige materiaal en gereedschap.

Is het gratis?

Ja en nee. De herstelling gebeurt door vrijwilligers, die hun expertise en hun tijd helemaal gratis aanbieden. Maar als er nieuwe materialen gebruikt worden, dan moet je die wel betalen.

Een voorbeeld: Stel dat je fiets een nieuwe binnenband krijgt, dan rekenen we enkel de prijs van die binnenband aan, geen werkuren.

Een vrije bijdrage zou heel welkom zijn. Die zal gebruikt worden voor de organisatie van het volgende Repair Café.

Kan echt alles hersteld worden?

Nee, de herstellers kunnen geen wonderen verrichten. In het slechtste geval krijg je te horen waarom jouw toestel echt niet meer gerepareerd kan worden, zodat je weet waarop je kan letten bij een volgende aankoop.

Sommige reparaties nemen heel veel tijd in beslag (bijvoorbeeld een rits vervangen). De herstellers zullen bekijken wat haalbaar is. Je kan hen helpen door de reparatie thuis voor te bereiden (bijvoorbeeld door de oude rits er al uit te halen).

Als het probleem te complex is, verwijzen we je door naar vakmensen in de regio.

De Mozaïek, nog niet gevonden?

De Mozaïek vind je in de Appeldonkstraat, nummer 60, in Willebroek-Noord. Het is zeker niet ver: een paar honderd meter van het station, een kilometer van de markt.

Fiets graveren

Het is ook een mooie gelegenheid om eindelijk eens je fiets te laten graveren. De fietsgraveerders van de gemeente zijn aanwezig van 14 uur tot 17 uur.

Kinderprogramma

Ook voor kinderen wordt het een fijne namiddag. Ze leren dat je spullen niet zomaar weggooit als er iets stuk gaat. Maar er is meer:

• Volg van 15u tot 16u de workshop bij Ilse van Ziezo eco. Zij startte dit jaar het nieuwe creatieve atelier voor kinderen in De Mozaïek. Je kan de allermooiste vogels knutselen, met wapperende staartjes en in alle kleuren van de regenboog. De workshop is doorlopend en voor klein en groot. Want die prachtige vogels zijn ooooo zoooo moooi!
• Kom van 16u tot 17u luisteren naar het ‘zwembroeklezen’ door de bibliotheek: een verteller komt prachtige verhalen voorlezen.
• Of laat je schminken (doorlopend).

Spelen in de tuin of voetballen op het veld erachter kan ook natuurlijk.

Informatie

• Hoe autodelen met je buren? Vraag het aan ervaren autodelers uit de regio op het standje van Cosycar (of kijk eens op de website Cozycar).
• Wil je thuis zelf meer leren repareren? Misschien ken je Ifixit nog niet? Dat is een platform met reparatiehandleidingen van en voor iedereen. Kom even langs op ons standje, of kijk al even op de website van Ifixit.

En de maag wordt ook niet vergeten

In de tuin vind je de Zomerbar, met hapjes, drank en muziek.

P.S. In de Mozaïek kan je heel de zomer op zondagnamiddag iets gaan drinken in de Zomerbar.

Op zondag 17 juni houden we ons eerste Repair Café in Willebroek. Al sneller iets kapot? Dan kan je bij de buren terecht.

In Boom

Op zaterdag 24 februari en op zaterdag 5 mei van 14u tot 17u in het Booms Welkom, naast de Oxfam Wereldwinkel in de Blauwstraat.

Meer info op de Facebookpagina van Repair Café Boom

In Klein-Brabant

Op zaterdag 24 februari van 14u tot 17u in het Dorpshuis Vrededaal in Kalfort/Puurs ( L. Van Kerckhovenstraat 1).

En op zaterdag 21 april van 14u tot 17u in CC Ter Dilft in Bornem (Sint-Amandsesteenweg 41-43).

Meer info op de website van Repair Café Klein-Brabant.

Op ons artikel met verplaatsingstips kregen we een aantal fijne reacties. Op basis daarvan vul ik de tips graag aan met twee weetjes.

De Waterbus

Een leuke manier om naar het centrum van Antwerpen te gaan.

Je rijdt met de auto naar de steiger in Hemiksem. Daar stap je op de waterbus, die je in 27 minuten via de Schelde naar het Steenplein in Antwerpen brengt. De waterbus vaart om het half uur, tijdens de week en in het weekend.

https://www.dewaterbus.be/

Met dank aan de buur van Jan voor de tip.

De blauwe fietsen van Blue-bike

Aan heel wat grote stations kan je voor één of enkele euro’s een fiets lenen. Je hebt daarvoor een lidkaart van Blue-bike nodig. Ideaal om de laatste kilometers tot aan je bestemming te overbruggen!

https://www.blue-bike.be/

Op zondag 11 februari organiseert de CBB een workshop “Heerlijk vegetarisch”.

Waar? Romerohuis, Rijweg 110B, Puurs
Wanneer? zondag 11 februari
Hoe laat? start om 9.30u en einde samen eten om 12.30u
Inschrijven? bij miaenmichel@yahoo.com voor 5 februari 2018 (vermeld het aantal personen)

Ook van Transitie Vaartland zal er wel iemand bij zijn!

Samen met de Dienst Samenleven van de gemeente nodigen we je graag uit voor het allereerste Repair Café in Willebroek op zondag 17 juni vanaf 14u in de Mozaïek, Appeldonkstraat 60.

Doe je mee?

Een Repair Café wordt een succes als er genoeg mensen een steentje aan bijdragen. Daarom nodigen we je ook graag uit voor de startbijeenkomst over de organisatie van het Repair Café op donderdag 8 februari om 20u in de Mozaïek.

Iedereen is welkom. Voel je vrij om ter plekke of achteraf te laten weten of je je wil engageren voor het Willebroeks Repair Café. Enkel een handje helpen op 17 juni, of ook mee voorbereiden, alles kan.

Altijd handig om te weten hoeveel stoelen we mogen klaarzetten. Stuur ons dus een mailtje als je komt.

Op de agenda van de avond:

• Wat is een Repair Café? Vivianne Mertens geeft ons blik achter de schermen van de Repair Cafés in Klein-Brabant.
• Hoe pakken we het aan? Wie wil wat doen? Waarvoor hebben we al herstellers? Wie zoeken we nog? Welke gereedschappen en wisselstukken gaan we huren? Wat moet er allemaal gebeuren in aanloop naar 17 juni en op de dag zelf?

Ervaren rot en geen uitleg meer nodig? Of lukt het niet om op 8 februari te komen? Vertel het ons per mail of in een reactie hieronder.

Talent gezocht

Zonder herstellers is er geen Repair Café. Fietsen, kleren, klein elektro, software, planten (“Regrow Café”), kleine meubels, messen, speelgoed of iets anders: kan je één van deze dingen opknappen? Dan kan je ons helpen op 17 juni.

Ook andere talenten zijn nodig: organiseren, communiceren, coördineren, de ruimte gezellig aankleden, klaarzetten, mensen ontvangen, ervoor zorgen dat de nodige formuliertjes ingevuld geraken, drank en hapjes voorzien.

Voel je je aangesproken? Of ken je iemand die een taak of taakje voor zijn rekening kan nemen? Kom dan zeker langs op donderdag 8 februari of stuur ons een mailtje.

We hebben er een goed oog op dat de organisatie vlot zal verlopen, met dank aan de wereldwijde beweging Repair Café International en aan de transitie-buren uit Klein-Brabant en Boom.

Repair Café, wat is dat? Je spullen laten repareren door mensen die er goed in zijn. Er iets over bijleren zodat je het in de toekomst misschien zelf kan doen. Dit alles bij een een drankje en een knabbeltje, samen met andere mensen uit de gemeente. De reparateurs zijn vrijwilligers. Je bent helemaal vrij om te geven wat je wil, de vrije bijdragen worden gebruikt voor het volgende Repair Café.

Repair Cafés vind je over heel de wereld, maar nog niet in Willebroek. De eerste stap is gezet om er in Willebroek ook één in het leven te roepen, in de Mozaïek, met dank aan de dienst Samenleven van de gemeente. De voorlopige planning is: een infosessie voor geïnteresseerden in februari, een eerste Repair Café in juni.

We zoeken nog: mensen die een half dagje spullen willen repareren (elektrische toestellen, computers, fietsen, kleding, houten spullen….). Ook mensen die willen klaarzetten of opruimen, de rol van gastvrouw of -heer invullen, drankjes serveren, cake bakken, alles in goede banen leiden. Ook enkele mensen om een kerngroep te vormen zodat er 2-3 keer per jaar een Repair Café kan plaatsvinden. En uiteraard mensen met kapotte spullen.

Heb je een vraag, blijf je graag op de hoogte of wil je meedoen? Stuur ons een mailtje.

Wij blikken terug op een gezellige boerenmarkt en een fijne filmavond. Bedankt aan al wie erbij was!
Nog geen kans gehad om kennis te maken? In de komende weken hebben we nog drie activiteiten:

• Open transitiecafé nu donderdag 12 oktober
• LETS-instapmoment op zaterdag 21 oktober
• Ontbijt en film Land Grabbing op zondag 12 november

Klik hier om onze nieuwsbrief te openen, daarin vind je de details.

De Appeldonkstraat wordt op zaterdag 16 september van 14u tot 18u omgetoverd in een mini-boerenmarkt. Voor een toffe babbel kan je aan onze stand terecht. Met leuke quiz.

De Mozaïek wil tijdens dit feest aandacht schenken aan verschillende duurzame alternatieven. Kom smullen, duurzaam winkelen, spelen en ontdekken.

Vanaf nu zetten wij onze activiteiten extra in de kijker via een nieuwsbrief per e-mail. Lees hier de eerste, over de filmavond op vrijdag 29 september en de boerenmarkt volgende zaterdag 16 september. Tot dan?

Ben je geïnteresseerd in af en toe wat nieuws? Stuur ons een mailtje of een Facebookbericht met je mailadres. Of nog makkelijker: schrijf je in via deze link.

Overal in Vlaanderen schieten zelfoogstboerderijen als paddenstoelen uit de grond. Nu ook in Leest, op een steenworp van Tisselt en Blaasveld. Sinds kort verbouwt boer Jeroen lekkere biologische seizoensgroenten in “Onzen hof”.

Zin om te proeven? Neem een jaarabonnement en oogst zelf wat je nodig hebt, wanneer je wil. Of betaal per stuk tijdens de openingsuren op donderdag en zondag, zonder lid te worden.

Alle info vind je op de Facebookpagina van Onzen hof.

P.S. Een eindje verder zie je herten lopen. Het hertenvlees is ook een aanrader. Minder, maar beter vlees eten, er zijn genoeg redenen voor.

Laat je inspireren door de bekroonde film “Demain” (officiële website), ook bekend als “Tomorrow”, die je helemaal anders laat kijken naar dagelijkse dingen zoals eten, geld en verplaatsingen. Maar ook: hoe organiseren we het onderwijs? Want om goed te kunnen leven binnen de grenzen van wat de aarde aankan, zullen we in de toekomst sommige dingen helemaal anders doen: die verandering is “transitie”.

Kom dus samen met ons gratis kijken naar deze prachtige documentaire op vrijdag 29 september om 19u45 in de bib. Stuur op voorhand een mailtje naar bibliotheek@willebroek.be en er zal een stoel voor je klaarstaan. Je gaat gegarandeerd goed gezind weer buiten. In Frankrijk was het één van de best bekeken documentaires ooit.

Ook altijd welkom op één van onze maandelijkse bijeenkomsten (de data vind je onder activiteiten).

Met dank aan de bibliotheek voor de samenwerking.

Vanuit Willebroek-station kunnen we rechtstreeks naar Mechelen, Leuven of Sint-Niklaas. Maar hoe geraken we in Antwerpen, Brussel of Gent met het openbaar vervoer? Natuurlijk kan dat ook vanuit Willebroek-station. Toch loont het vaak de moeite om een ander vertrekpunt te kiezen.

Naar Mechelen

Mechelen is gemakkelijk te bereiken met de trein vanuit Willebroek of (voor Tisseleirs) vanuit Kapelle-op-den-Bos. Ook met de bus geraak je vlot in Mechelen: vanuit Willebroek-centrum met lijnen 286 en 287. Vanuit Tisselt kan je bus 289 nemen, die rijdt minder vaak.

Met de fiets naar Mechelen is een mooie tocht: over het Hombeeks plateau, langs de Zenne, misschien even door het Vrijbroekpark of langs de Leuvense Vaart. Na een veertigtal minuten sta je op de Grote Markt.

De Battelsesteenweg in Mechelen zou ook een interessant opstappunt zijn, heb ik me eens laten vertellen, met tijdens de spitsuren om de 5 minuten een bus naar Mechelen-station. Parking zou er genoeg zijn.

Naar Brussel

In Mechelen-station kan je vlot een trein naar Brussel nemen.

Ik vind het vaak gemakkelijker om snelbus 461 te nemen in Willebroek, rechtstreeks naar Brussel. Ze passeert in Willebroek-centrum en rijdt via de Breendonkstraat de A12 op. Na 25 minuten ben je in Laken, na 40 minuten aan station Brussel-Noord.

Een alternatief is snelbus 460, die je in Breendonk kan nemen. Via Londerzeel neemt ze de A12 naar Brussel.

Vanuit Brussel kan je trouwens laat op de avond nog terugkeren naar Londerzeel, bijvoorbeeld met bus 250. Wie terug naar Willebroek wil geraken, moet vroeger vertrekken in Brussel.

Naar Antwerpen

Antwerpen is minder vlot bereikbaar dan Brussel: een rechtstreekse verbinding is er niet.

Vanuit Mechelen-station rijden er veel treinen naar Antwerpen. Als alternatief kan je naar Boom-station: daar passeert de trein Puurs-Antwerpen. Vanuit Boom-centrum zijn er verschillende bussen naar Antwerpen, bijvoorbeeld lijn 500 via de A12.

Met de auto de A12 nemen en parkeren aan Antwerp Expo is ook een optie. Tijdens de boekenbeurs zou ik het niet direct aanraden, maar meestal vind je daar veel gratis parkeerplaatsen. Je moet er nooit lang wachten tot de eerste tram of bus richting Antwerpen-centrum verschijnt.

[AANVULLING: En via de Schelde: lees meer over de waterbus in een volgend artikel]

Naar Gent

Voor een uitstapje naar Gent is het station van Londerzeel een goede keuze: na 35 minuten op de trein stap je af in Gent-Sint-Pieters. Bijna even snel als met de auto en dat zonder parkeerzorgen.

Je kan natuurlijk ook de trein in Willebroek nemen, maar dan moet je overstappen in Sint-Niklaas en daardoor ben je langer onderweg.

Iemand nog andere tips?

ProMobiel

In onze regio is er een vinnige burgerbeweging die hard werkt aan een vlotte en duurzame mobiliteit. Kijk eens op de website van ProMobiel Klein Brabant/Vaartland.

Je kan deelnemen aan een gezinsvriendelijk ontbijt vanaf 9.00u, kosten hiervoor worden gedeeld. Daarna volgt een vertoning van de film “Landgrabbing” van Kurt Langbein met nabespreking door An Van Damme namens De Landgenoten en Transitie Vaartland.

Er is kinderopvang voorzien voor kids tot 12 jaar.

Wanneer: Zondag 12 November van 9.00u tot 12.30u

Waar: Romero huis

Mede-oprichter van onze transitiegroep Lieven Havermans legt in deze video de werking van ATD Vierde Wereld uit, met een knipoog naar Transitie.

Verhaal van een medestander van ATD Vierde Wereld door Lieven_havermans

LETS Vaartland is de LETS-groep van Willebroek en deelgemeenten.

Een LETS-groep is een plaatselijke ruilkring. De LETS-leden spreken af met elkaar om diensten en goederen te ruilen en deze transacties te waarderen met pollekes. De LETS-eenheid, zeg maar “de euro van de ruilhandel”, voor provincie Antwerpen is immers “het polleke”. Met dit alternatieve geld kan je in vrijwel heel provincie Antwerpen goederen en diensten ruilen.

Er zijn grote groepen LETS’ers in klein-Brabant (Puurs, Bornem en St. Amands) en in Boom. De groep in het Vaartland is nog aan de kleine kant, we zijn op vandaag met 9 LETS’ers en zijn dus dringend toe aan een groeispurtje.

Is LETS moeilijk?

LETS gaat via de computer. Via een website kan je betalingen uitvoeren in pollekes en je pollekes-rekening beheren. Vraag en aanbod vind je op dezelfde website, of via een van de mailing lijsten.

Dit alles wordt eenvoudig uitgelegd op een introductie namiddag met koekjes, thee en koffie. De LETS coordinator van je gemeente staat je ook bij wanneer je moeilijkheden ondervindt, of als je tips nodig hebt voor het starten met LETS.

Met andere woorden, als je emails kan sturen dan leren wij je de rest zodat je gezellig mee kan LETSen.

Meer over LETS lees je hier.

Soep, spaghettisaus of stoofpotje: groenten heb je elke dag nodig. Wat is de meest duurzame keuze?

Neem bijvoorbeeld een tomaat in de winter. Welke is meer duurzaam: een tomaat uit Spanje of eentje uit een verwarmde Belgische serre? Gemakkelijk is het niet. Of toch maar liever geen tomaat in de winter?

Wij staken de koppen bij elkaar en dachten eens na.

Wat vinden wij belangrijk?

Seizoensgroenten: in de winter liever een aardpeer dan een aardbei.

Korte keten: liever betalen aan de boer dan aan de supermarktketen.

Weinig voedselkilometers: een kiwi uit Italië of één uit Nieuw-Zeeland, dat is een halve wereld van verschil. Of liever een Belgische appel?

Dicht bij huis: veel autokilometers voor duurzame groenten, dat brengt weinig op voor het milieu.

Biologisch: landbouw die zorg draagt voor de bodem en het milieu.

Weinig verpakt: plastiek moet gerecycleerd of verbrand worden.

Een eenvoudig antwoord is: je eigen groenten kweken. Nu ja, eenvoudig? Daarover zijn de meningen verdeeld. Verderop in dit artikel vind je een lijstje met alternatieven.

Je eigen groenten kweken

“Je eigen groenten kweken is als je eigen geld drukken” (R. Fidley)

Bij de lokale afdeling van VELT vind je inspiratie rond ecologisch tuinieren.

Groene vingers, maar geen eigen tuin? In Willebroek bestaat er iets unieks in Vlaanderen: leentuinen. Je kan op zoek naar een leentuin in de databank van de bibliotheek. Die mag je bewerken en de opbrengst ervan is voor jou.

Nog een mooi project: de samentuin van Buurthuis Mozaïek in de Appeldonkstraat in Willebroek-Noord. Veel mensen werken er samen in een moestuin, ondersteund door de gemeente. De oogst wordt verdeeld onder de helpende handen.

En als kers op de taart: de samentuin van “de leentuinvrienden” ter hoogte van de Parklaan in Willebroek-Zuid. Dit zijn geleende tuinen die samen bewerkt worden. Het initiatief is gegroeid vanuit ATD Vierde Wereld. Iedereen is welkom om mee te tuinieren.

Groenten kopen

In de ideale wereld zou er in het Willebroekse een adres zijn met groenten die aan al onze wensen voldoen. Helaas, de ideale wereld bestaat (nog) niet in Willebroek. Voor de mensen zonder groene vingers zijn er in de regio een aantal initiatieven die in onze ogen een streepje voor hebben. Alfabetisch gerangschikt:

Biobello: Biologische groenten die in pakketten geleverd worden uit Roeselare. Een deel van het aanbod is zelf geteeld, gerealiseerd met sociale tewerkstelling. Meestal seizoensgroenten. Je kiest wekelijks of je bestelt of niet. Af te halen op een bepaald tijdstip in Kalfort (Puurs), Boom of een ander afhaalpunt.

Biologische seizoensgroenten uit de winkel: Bewust het meest duurzame kiezen uit het aanbod van de winkel. In sommige winkels een hele uitdaging.

Buurderij: Een wekelijkse boerenmarkt met aanbod van lokale boeren. Je kan wekelijks bestellen en afhalen op een bepaalde plaats en uur. In het centrum van Mechelen of, wat verder weg, in Meise.

CSA-zelfoogstboerderijen: Biologische seizoensgroenten die je zelf oogst, zo veel als je nodig hebt. Vaak een hondertal soorten. Je koopt een oogstaandeel voor een heel jaar volgens het CSA-principe (community supported agriculture). Ze beantwoorden het best aan onze ideale wereld: lokaal, biologisch, van het seizoen, verpakkingsvrij, korte keten. In Puurs (kant Bornem), Schelle, of, wat verder weg, Wolvertem of Zemst.
[AANVULLING: Nu ook dichter bij huis, in Leest. Lees ons artikel over Plukboerderij Onzen hof]

Hoevewinkel ’t Hertsveld in Leest: Een deel van het aanbod is van eigen teelt of van telers uit de buurt. Je kan gemakkelijk winkelen zonder veel verpakkingen. Je vindt er ook andere hoeveproducten.

Vers en Gezond: Grotendeels zelfgekweekte groenten uit Leest. Meerdere momenten per week in pakketten aan huis geleverd. Meestal seizoensgroenten. Je kan het pakket op maat laten aanpassen en je kiest wekelijks of je bestelt of niet.

Voedselteam Sint-Amands (in Oppuurs): Een team van vrijwilligers zorgt voor producten van lokale boeren, ondersteund door vzw Voedselteams. In Oppuurs kan je kiezen uit biologische groenten en heel wat andere producten. Je haalt wekelijks je bestelling op tijdens de openingsuren van het afhaalpunt.

Oppuurs is niet echt bij de deur. Iemand interesse in een Willebroeks Voedselteam?

Wij weten ook niet alles. Zijn we iets vergeten? Laat het zeker weten.

Sinds ons burgerinitiatief een naam draagt hebben we een vliegende start genomen.

Er werd een mooi, professioneel logo ontwikkeld waarin de hele groep zich kon vinden. Na heel wat berichten heen en weer op Loomio en een boeiende inhoudelijke discussie op onze maandelijkse bijeenkomst mocht ook een visietekst het licht zien, je kan de visietekst van Transitie Vaartland hier lezen.

In de Februari bijeenkomst werden plannen gesmeed voor onze eerste “echte” activiteiten. Een filmvoorstelling, met buurthuis Mozaiek een heuse boerenmarkt organiseren op 26 Augustus en ergens in de Lente samen op nachtelijke uitstap om aan guerilla gardening te doen in het Groot-Willebroekse straatbeeld.

Wie zin heeft om mee de handen uit de mouwen te steken, of wie gewoon zin heeft in een gezellige babbel of toffe activiteit is welkom.

De bibliotheek is misschien wel de meest vertrouwde vorm van deeleconomie. Naar de bibliotheek gaan vermijdt dat iedereen dezelfde boeken opnieuw koopt, het vermijdt dat je een dure tablet of reader moet kopen voor te dure ebooks, en je voorkomt een zolder die uitpuilt van de boeken die je één keer gelezen hebt. Zowel ecologisch als economisch een goede zaak.

Nu ja… sinds ik 10 jaar geleden in Willebroek kwam wonen heb ik nooit 1 boek geleend uit onze bibliotheek. Ik ben er wel geweest, maar dan met de kinderen of omwille van het leentuinen project. Nochtans lees ik gemiddeld één roman per maand, en per jaar nog enkele informatieve boeken.

Elk jaar begint met goede voornemens, dus tijdens de kerstvakantie trok ik samen met vrouw en kind naar onze bibliotheek. Uiteraard had ik m’n huiswerk gemaakt, en met behulp van de online catalogus opgezocht wat ik wilde ontlenen, en of deze boeken beschikbaar waren. Het ontlenen was nog zo eenvoudig als in mijn studententijd, en de staff in de bib is super vriendelijk.

De bibliotheek in Willebroek heeft er dus een nieuwe klant bij.

Prijskaartje

De laatste jaren las ik enkel ebooks op de tablet, da’s geen gedoe en je koopt makkelijk online wat je op dat moment wil lezen. Helaas wel met een stevig prijskaartje. Een tablet kost al snel enkele honderden euro’s en ebooks zijn spijtig genoeg niet goedkoper dan echte boeken.

Mijn tablet was dit jaar aan vervanging toe, maar aangezien ik de tablet enkel nog maar gebruikte voor het lezen van boeken kan ik mij deze kost besparen. De bibliotheek kost 5 euro per jaar, hiervoor lees ik een jaar lang onbeperkt boeken.

Even terug in de tijd… Hoe lang is het ook al weer geleden?

Februari 2016: we komen een eerste keer samen in Café Central. Klein maar fijn, met z’n drieën. We praten over gedeelde interesses, er worden ideeën uitgewisseld… Het is een gezellige babbelavond rond duurzaamheid en rond de duurzaamheidsuitdagingen in ons leven. Af en toe komt de vraag bovendrijven: wat met Willebroek? Wat kunnen wij doen om hier concrete stappen vooruit te zetten?

Over ons

We zijn geen heilige boontjes op het vlak van duurzaamheid, maar we zijn wel van het besef doordrongen dat er dringend werk aan de winkel is. Wij zouden graag de volgende decennia in een vreedzame wereld leven, waar er genoeg is voor iedereen, en een leefbare planeet doorgeven aan de volgende generaties.

Onze gemeente heeft een ambitieus klimaatactieplan samen met 6 andere gemeenten, maar verdient dat niet een duw in de rug? Kunnen wij onze krachten bundelen om zaken in beweging te krijgen? We hebben een brede waaier aan interesses: voeding, moestuinieren, landbouw, mobiliteit, energie, kleding, materialen, deeleconomie…. Deze thema’s spelen zich vaak af op lokaal niveau.

De kanteling

November 2016: het besef groeit dat een praatavond om de drie maanden wel gezellig is, maar eigenlijk niet veel zoden aan de dijk zet. We hebben ondertussen kennis gemaakt met mensen in Boom en Klein-Brabant die mooie plannen uitwerken.

Het is tijd voor actie!

Nieuwe gezichten komen erbij, elk met een andere kijk, andere interesses en een andere achtergrond. Ondertussen zijn we al met zes, en er zijn ook enkele supporters achter de schermen.

De verhuis naar buurthuis Mozaïek brengt een nieuwe sfeer met zich mee: de focus verschuift van denken naar doen. We zullen vanaf nu maandelijks samenkomen.

Het startschot

December 2016: met zeven al! Elk beestje heeft een naam nodig, dus ook ons initiatief. We wikken en wegen en organiseren een stemronde. Grappige namen komen aan bod (Willeburger), namen die beter passen bij de bakkersbond (Wakker Willebroek) en bloedernstige namen (Willebroek in Wending). Uiteindelijk kiezen we voor een naam die serieus genoeg is en die ook de deelgemeenten aanspreekt: Transitie Vaartland. Transitie klinkt misschien wat technisch, maar we zien deze term steeds vaker opduiken in de media. Vaartland verwijst naar Willebroek, Blaasveld, Tisselt en Heindonk.

Transitie Vaartland werd geboren op 15 december 2016! We vinden het allemaal spannend om te zien hoe de toekomst zich zal ontplooien, met welke ideeën we aan de slag zullen gaan, welke initiatieven we op touw zullen zetten, welke nieuwe mensen we nog zullen leren kennen….

We lezen graag jouw reactie onder dit bericht. Zin om mee te doen? Een idee dat je wil delen? Vertel het ons!

Ben je vaardig in zaken waarmee je anderen kan helpen?

Heb je spullen die je graag met anderen wil delen?

Heb je soms zelf hulp nodig bij een klus of mis je dat stuk gereedschap dat je eenmalig wil gebruiken?

Leer je graag nieuwe mensen kennen in je gemeente?

Vind je ook dat economie om mensen gaat, en niet alles in geld uitgedrukt kan worden?

Dan is LETS misschien wat voor jou!

Wat is LETS?

LETS staat voor “Local Exchange and Trading System” en is een eigentijdse manier van ruilen en samenwerken tussen mensen. Een LETS-groep is eigenlijk een plaatselijke ruilkring in een wijk, gemeente of stad. De LETS-leden gebruiken hun talenten en vaardigheden om hun aanbiedingen en vragen te formuleren. Ze spreken af met elkaar om te ruilen en deze transacties te waarderen met LETS-eenheden.

Hoe werkt LETS?

Het ruilen tussen letsers gebeurt niet één-op-één: “ik doe iets voor jou en jij doet iets voor mij”, maar volgens het principe “ik doe iets voor jou, jij doet iets voor een ander en een ander doet ooit wel eens iets voor mij”. Dit wordt mooi geillustreerd in onderstaand voorbeeld:

Jan gaat helpen het muurtje van Pieter te schilderen

Pieter geeft aan Lieven informatie over zijn reis naar Schotland

Lieven geeft An zijn overschotten uit de moestuin

An helpt Joachim en Jan wanneer ze samen de bloembakken in hun straat aanplanten

Waarom letsen?

Economisch, door ons gereedschap, onze vaardigheden en onze kennis te delen moeten we minder aankopen en houden we meer euro’s over aan het eind van de maand

Sociaal, je leert mensen echt kennen door samen te werken

Duurzaam, vaardigheden en middelen worden ingezet in onze directe leefomgeving. Je moet minder gereedschap aankopen, je kan voedseloverschotten of tweedehands goederen ruilen, en er is altijd wel een buur die je kan helpen om jouw probleem op te lossen.

Meedoen?

De LETS-groep actief in Willebroek en zijn deelgemeenten heet LETS Vaartland. Willebroek behoort tot het “pollekesland”, dit wil zeggen dat onze LETS munteenheid het “polleke” is. Meer informatie over het pollekesland vind je op de website http://www.pollekesland.be

Instappen in de groep gebeurt tijdens een LETS instap moment. Wil je meer weten over LETS of wil je deelnemen aan onze volgende instap, neem dan contact op met de LETS coordinator voor het Vaartland via

Ben je niet van (groot) Willebroek, op deze pagina vind je de LETS coordinator uit jouw gemeente: http://pollekesland.pelfrene.net/zones