Hoe staat het met de luchtkwaliteit in onze regio ?
Er worden momenteel 3 actoren gemeten in het Mechelse: Roet, Stikstofdioxide en Fijn stof.
Er zijn helaas vele andere waarden die van belang zijn zoals; Broeikasgassen, Ozon, POP (Persistente organische polluenten), VOS (Vluchtige organische stoffen), PAK (Polycyclische aromatische koolwaterstoffen), Dioxines, ….
In het algemeen vallen we in de provincie ANTWERPEN nog steeds in “middelmatig” wat de luchtkwaliteitsindex betreft. (gebaseerd op de meetresultaten voor drie stoffen: stikstofdioxide, ozon en fijn stof). Hier beneden vind je de resultaten voor deze drie waardes!
ROET
WAT IS ROET?
Roetdeeltjes ontstaan bij de onvolledige verbranding van fossiele (diesel, hout, kolen, …) en andere brandstoffen. Roetdeeltjes zijn een fractie van het fijn stof (PM = Particule matter) in Vlaanderen met een diameter kleiner dan 2.5 micrometer (PM2.5). De belangrijkste bron van roet in Vlaanderen is het wegverkeer, met de sterkste bijdrage door dieselvoertuigen. Roet of zwarte koolstof is een typische verkeerspolluent en het ruimtelijk patroon valt sterk samen met dat van andere verkeerspolluenten zoals stikstofoxides.
IMPACT OP ONZE LEEFKWALITEIT
Roetdeeltjes zijn een schadelijke fractie van fijn stof en wetenschappelijke studies tonen de sterke link tussen roetconcentraties en nadelige gezondheidseffecten.
DATA
We kunnen de roetkaart opvragen gebaseerd op Mechelse metingen (Oktober – November 2017 of Februari – Maart 2018) en Vlaamse data (2013, 2014, 2015, 2016)
Een vergelijking van deze waarden toont dat er toch plaatselijk een stijging waar te nemen is (Vlaamse data jaargemiddelde concentraties).
Waardes 2013
Waardes 2016
De waardes van de eigen Mechelse campagnes tonen dan weer dat er vooruitgang word geboekt langs bepaalde routes (Meetmee:Twee weken lang dagelijkse tests tijdens de ochtend- en avondspits)
Bron en URL met interessante gevevens https://mechelen.meetmee.be/kaart”
STIKSTOFDIOXIDE
WAT IS STIKSTOFDIOXIDE?
Stikstofoxiden (NOX) bestaan uit een mengsel van stikstofdioxide (NO2) en stikstofmonoxide (NO). NO2 is wel schadelijk voor mens en milieu.
IMPACT OP ONZE LEEFKWALITEIT
NO2 is een bruinrood gekleurd toxisch gas dat slecht ruikt en irritatie aan de luchtwegen kan veroorzaken. Zowel korte periodes van hoge concentraties, als langdurige blootstelling aan lage concentraties zijn schadelijk voor onze gezondheid.
NOX spelen een belangrijke rol in de milieuverzuring en smogvorming. De belangrijkste bron van NOX in Vlaanderen is het verkeer. NO2 is dus een goede indicator voor verkeersgerelateerde luchtverontreiniging. De NO2-concentraties in Vlaanderen kennen een dalende trend door afnemende luchtverontreiniging.
DATA
Hier vinden we meetwaarden van 2009 tot 2016
De 2016 waarden tonen een felle verbetering wat de stadskern betreft.
Waardes 2013
Waardes 2016
FIJN STOF
WAT IS FIJN STOF?
Zwevend fijn stof, omvat alle mogelijke stofdeeltjes, vast en vloeibaar, die rondzweven in de lucht. Fijn stof heeft een uiteenlopende samenstelling en wordt ingedeeld volgens grootte van de stofdeeltjes. PM2.5 zijn minuscule deeltjes kleiner dan 2.5 µm. Een micrometer (µm) is 1/1000ste van een millimeter. Zowel de natuur als menselijke activiteiten kunnen een bron zijn van stofdeeltjes. Men maakt een onderscheid tussen primaire en secundaire deeltjes. Primaire deeltjes worden rechtstreeks uitgestoten in de atmosfeer, zoals bijvoorbeeld door verbrandingsprocessen. Secundaire deeltjes ontstaan in de atmosfeer pas na chemische reacties. Wanneer bijvoorbeeld stoffen uit de landbouwbemesting in contact komen met stoffen uit het verkeer, krijg je een chemische reactie en zorgt dit voor secundaire stofdeeltjes. De belangrijkste door mensen veroorzaakte uitstoot komt van transport, industrie, landbouw en gebouwenverwarming.
Huishoudens zorgen voor meer dan de helft voor de primaire PM2.5-uitstoot , voornamelijk door verwarming. Verkeer, industrie en land- en tuinbouw volgen met ongeveer 20%, 18% en 6%. Zij worden gevolgd door Verkeer (20%), industrie (18%) en land- en tuinbouw (6%).
IMPACT OP ONZE LEEFKWALITEIT
Studies hebben verbanden aangetoond tussen de aanwezigheid van Fijn Stofdeeltjes in de omgevingslucht en gezondheidseffecten op korte en lange termijn. Voor Fijn Stofdeeltjes is er volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) geen veilige drempelwaarde waaronder geen nadelige effecten voorkomen. Bij korte blootstelling – 24 uur – aan luchtverontreiniging verergeren bestaande gezondheidsproblemen, zoals luchtweginfecties en astma. Verder kan fijn stof bloedvaten doen dichtslibben en hartaanvallen veroorzaken. Bij chronische blootstelling maakt de WGO (Wereld Gezondheids Organisatie) melding van een vermindering van de longfunctie, een toename van chronische luchtwegaandoeningen en een verminderde levensverwachting. De dienst milieurapportering van de Vlaamse Milieumaatschappij berekende de ziektelast door de verschillende milieupolluenten voor de Vlaamse bevolking. Ongeveer 71% van de verloren gezonde levensjaren ten gevolge van milieufactoren blijkt aan fijn stof te wijten, wat het met voorsprong de schadelijkste milieufactor in Vlaanderen maakt.
De PM2.5-concentraties in Vlaanderen kennen een dalende trend door afnemende luchtverontreiniging.
DATA
Hier vinden we meetwaarden van 2009 tot 2016
Er is geen verandering te bespeuren van 2009 tot 2011, de ganse regio valt in de oranje zone van 21 – 25 µg/m3 waar de Europese jaargrenswaarde ligt op 25.
Waardes 2012
Waardes 2016
Bronnen en andere ‘actuele’ waarden en interessante gegevens kan je opvragen via website van de Vlaamse Milieumaatschappij
https://www.vmm.be/data/actuele-luchtkwaliteit
https://www.vmm.be/publicaties/luchtkwaliteit-in-het-vlaamse-gewest-2015
Ook interessante gevevens via Intergewestelijke Cel voor het Leefmilieu http://www.irceline.be/nl/documentatie/publicaties/jaarrapporten
Paul Laforce