Een nieuw jaar, een nieuw begin. Tijd om even stil te staan bij het vorige jaar en plannen te maken voor het nieuwe jaar.
Hoe kan je als burger je steentje bijdragen aan een klimaatsocialer Mechelen?
Wil je iets doen, maar weet je niet waar te beginnen?
Om je daadwerkelijk op weg te helpen, geef ik hier een lijst met acties die je kan nemen. Ik heb een poging gedaan tot ‘hiërarchische volgorde’ (al is dat voor discussie vatbaar, het is een eerste aanzet):
13 Installeer waterbesparende kranen (#46) (begin bij die voor warm water)
14 Composteer jouw organisch afval (#60)
15 Plaats een groendak (#73)
16 Trek je aan wat je aantrekt: de kledingindustrie is een van de meest vervuilende.
17 Als je een nieuw apparaat koopt, koop het meest energiezuinige (bv. label A++)
18 Onthard je tuin / bedrijventerrein en gebruik regenwater
19 Blijf actie voeren, werk samen, engageer je niet alleen privé, maar ook via je werk
20 Geniet van je klimaatsocialer leven, het is socialer, biedt meer comfort en meer levenskwaliteit.
Er staan gemakkelijker en minder gemakkelijke acties bij. Je huis isoleer je niet op 1,2,3. Maar je energieleverancier veranderen of een klimaandeel aankopen gaan daarentegen vrij snel. Begin met de gemakkelijkste te realiseren voor jezelf en dan ben je vertrokken.
Voor deze lijst heb ik me onder andere geïnspireerd op Project drawdown van Paul Hawken. Een wetenschapsjournalist die zich wou focussen op de oplossing van de klimaatverstoring. Want de klimaatveranderingsboodschap boezemt angst in. Dat immobiliseert de mens. Door ons te focussen op de oplossingen, kunnen we de mensen eerder mobiliseren. De klassering geeft een indicatie in efficiëntie van de maatregelen. Ik heb ze telkens overgenomen ter informatie.
Op #3 in deze lijst staat geen voedsel verspillen. Dit is alvast mijn werkpunt voor het komende jaar. Met twee zoontjes van 4 en 6 hadden we al kippen aangeschaft om de etensresten nuttig te verwerken. Maar toegegeven, in de koelkast tref ik vaak eten aan over vervaldatum. Niet alleen de schuld van de kinderen dus. En als gemakkelijke actie schakel ik voor mijn pensioensparen bij KBC over op de Pricos SRI.
Op de warme winteravond van 9 december in de Oude bib, leerde ik, dat het tij proberen te keren, frustrerend kan zijn. Het gaat zo traag. Een ideaal antigif daartegen is samen komen met eensgezinde klimaatsocialestrijders. Het enthousiasme werkt aanstekelijk. Dit herken ik helemaal binnen Klimaan. We noemden het al eerder het klimaanvirus. Dus voila, een reden te meer om je als klimaanlid lokaal te engageren. Een heel gemakkelijke actie.
Sinds september bundelen de werkgroep lucht van Klimaan en Meet Mee Mechelen de krachten om samen te werken aan betere luchtkwaliteit in Mechelen. Meet Mee Mechelen startte in 2017 op met stad Mechelen, luchtkwaliteitsexperten, technische partners en vooral heel wat enthousiaste Mechelaars.
De afgelopen 2 jaar zijn meetcampagnes opgestart met vrijwilligers. Per fiets zijn vier seizoenen aan metingen bij mekaar gefietst die duidelijk in beeld brengen hoe de luchtkwaliteit in de stad Mechelen en doorheen het jaar varieert. De resultaten zie je hier.
Visietekst in de maak
Dit materiaal wordt nu uitgewerkt in een visietekst met concrete acties om aan betere luchtkwaliteit te werken. Werk je graag mee? Schrijf je in als actief lid voor de groep Lucht of stuur een mailtje naar lucht@klimaan.be!
Met de visietekst willen we de vraag beantwoorden hoe we als burgers en stad lokaal acties kunnen opzetten die het verschil maken en hoe het momenteel met onze luchtkwaliteit is gesteld. Dit document willen we met het stadsbestuur bespreken om te kijken hoe we samen de acties verder vorm geven.
Deze winter
Een eerste stap waar we deze winter werk van willen maken is een Mechelse informatiecampagne rond Slim Stoken om zo de impact van houtverbranding op onze luchtkwaliteit te verminderen.
Vliegen doe je zo goed als onbelast: luchtvaartmaatschappijen betalen geen brandstoftaksen en passagiers betalen geen BTW op vliegtickets. Op trein en bustickets wordt wel BTW betaald, en de prijs “aan de pomp” voor Diesel en Benzine bestaat voor meer dan de helft uit belastingen.
Het steeds toenemende vliegverkeer zorgt voor een uitstoot van grote hoeveelheden CO2. De huidige belastingvrijstelling op vliegverkeer is dus onhoudbaar en ook asociaal, want wie kiest voor een meer duurzame manier om zich te verplaatsen wordt daarvoor door de overheid bestraft met BTW, accijnzen en allerlei andere heffingen.
Als we het vliegverkeer belasten, kunnen we dit budget gebruiken voor duurzame en voor iedereen toegankelijke vervoersmiddelen.
Daarom start een groep studenten uit heel Europa een burgerinitiatief dat oproept om een einde te maken aan de belastingvrijstellingen voor de luchtvaart. Als minimum één miljoen handtekeningen verzameld worden binnen de 12 maanden, is de Europese Commissie verplicht een voorstel te doen aan alle lidstaten mbt. de invoering van een belasting op brandstof voor vliegtuigen.
Je kan de oproep ondertekenen op de Officiele Website van de Europese Unie:
Bij het ondertekenen van de petitie is het belangrijk dat je jouw persoonlijke gegevens correct ingeeft, deze worden namelijk geverifiëerd door de lidstaten om fraude te voorkomen.
Op woensdag 29 mei komt wooncoöperatie wooncoop op bezoek bij Klimaan en Ondernemershuis Mechelen voor een info-avond. Nog niet overtuigd of dit wel iets voor jou is? Karel Lootens geeft antwoord op enkele veelgehoorde vragen en twijfels.
Wat is wooncoop?
Wooncoop is
een wooncoöperatie die een nieuwe manier van wonen voorstelt. De coöperatie is
eigenaar van woningen en verhuurt ze aan de bewoners. Alle bewoners zijn ook
aandeelhouder van wooncoop en dus mede-eigenaar van de coöperatie. Zo huurt
elke bewoner als het ware bij zichzelf en verandert de band tussen huurder en
eigenaar. Hierdoor is een meer duurzame en sociale kijk op wonen mogelijk,
waarin de bewoners centraal staan.
Wie moet zeker naar dit info-moment komen?
Iedereen
die geïnteresseerd is om op een andere manier naar wonen te kijken, is welkom!
Dit gaat veel verder dan het financiële plaatje. Wooncoop heeft een
langetermijnvisie op wonen, waarin bijvoorbeeld levenslang woonrecht een
belangrijke rol speelt. Wooncoop wil goed wonen betaalbaar maken voor een breed
publiek.
Samenhuizen blijkt in praktijk erg duur. Met
mijn klein inkomen krijg ik geen lening bij de bank. Enkel huren is voor mij
een optie. Is wooncoop dan iets wel voor mij?
Jazeker! In
tegenstelling tot andere cohousing-projecten in Vlaanderen, wordt niet jij,
maar de coöperatie eigenaar van de woning. Je betaalt huur aan de coöperatie,
maar tegelijkertijd bouw je ook kapitaal op, door de aankoop van aandelen van
de coöperatie. Je huurt aan kostprijs en krijgt korting afhankelijk van het
aantal aandelen dat je hebt. Let op, dit is geen gesubsidieerde vorm van wonen.
Ik heb al een eigen huis. Waarom zou ik dan
komen?
Je
spaargeld investeren in aandelen van wooncoop is een ethische en zinvolle
belegging. Zeker voor wie denkt aan een tweede eigendom, is wooncoop een mooi
alternatief. Het rendement is zo niet enkel financieel, maar ook sociaal.
Ik kom wel luisteren wanneer er een concreet
project is…
Een
concreet project kan er pas komen wanneer er vraag naar is. Kom dus naar de
info-avond om je interesse te tonen! Alles start met een trekkersgroep, maar
die hoeft zeker niet alles zelf te doen. Een belangrijke rol van wooncoop is de
bewoners ontzorgen. Transparantie en inspraak staan voorop, net als een
duurzame en sociale kijk op wonen.
Iedereen zit met het gevoel dat er wat moet veranderen: het water is bijna op, de elektriciteit is bijna op en onze wegen zit vol. Als antwoord op het klimaatprotest kwamen politieke partijen met verschillende oplossingen en met beloftes.
De vraag is wie na 26 Mei de politieke moed zal hebben om de maatregelen te nemen die nodig zijn. Welke partijen kunnen de juiste argumenten voorleggen om een diverse samenleving mee te krijgen in een duurzaam beleid?
Daarom maakten enkele Klimaners uit de Rupelstreek, samen met sympathisanten van Denktank Rupelstreek, deze mooie affiches om ons te wijzen op de kracht van onze stem bij de komende verkiezingen. De affiches zijn printbaar op A4 formaat. De kleinere afbeeldingen kan je ook gebruiken als (Facebook) profiel foto. Grotere formaten zijn verkrijgbaar op aanvraag.
Stem jij op 26 Mei met het hart of met de portefeuille?
Je kan hieronder je eigen poster afdrukken.
Klik op de download-knop
Klik met rechtertoets op de geopende tekening kies “printen”. Als je die optie niet hebt, klik dan op “downloaden” of “bewaren” en open de download in je tekenprogramma en klik op printen.
Welke Mechelaar heeft nog niet gehoord van De Grond der Dingen? Dit is een initiatief van theater ARSENAAL/LAZARUS en het museum Hof van Busleyden waarbij inwoners van Mechelen opgeroepen worden om actief mee te bouwen aan de gemeenschappelijke toekomst. De stad stelt 20.000 m² ter beschikking om een aantal voorstellen te realiseren.
Burgers die mee mogen beslissen over gemeenschappelijke grond, daar geeft Klimaan graag z’n steun aan! Door zelf ideeën in te dienen, door het initiatief mee bekendheid te geven, door actief mee te denken,…
Het klinkt alleszins mooi, maar hoe werkt het in de praktijk? Hoe maak je bijvoorbeeld met een grote groep Mechelaars een selectie uit zoveel prachtige ideeën? Het toverwoord daarvoor blijkt Hummus…
Hoe het eraan toe ging op de Grote Onderhandelingsdag kan je hieronder lezen in een uitgebreid verslag, aangeboden door Annick Thienpont van Mechelen Blogt. (Dankjewel, Annick!)
De grond der dingen : samen onderhandelen voor 80 projecten
De Grond der Dingen beleefde afgelopen zaterdag zijn onderhandelingsdag. Voor dit stadproject konden Mechelaars gedurende 2 jaar zelf voorstellen indienen, om met een vierkante meter Mechelen beter te maken. De stad stelt hiervoor 20.000 m2 ter beschikking. Uiteindelijk werden 206 ideeën verzameld. In eerdere ontmoetingsmomenten werden gelijkaardige voorstellen al samengebracht. Nu was een verdere selectie van 175 naar 80 projecten nodig.
Eerst kennismaken…
Als startmoment hielden de ongeveer 100 aanwezigen korte speeddates. Aan de hand van 4 vragen kregen ze de kans om mekaar beter te leren kennen, en de sfeer en verwachtingen van de groep naar boven te brengen.
In de inleiding gaven Willy Thomas, artistiek leider van Arsenaal/Lazarus en bezieler van dit project, en Sigrid Bosmans, artistiek directeur van Hof van Busleyden, het belang en het succes aan van dit project. Voor een stad van 86.000 inwoners getuigen 206 projecten van een enorme betrokkenheid. Ter vergelijking : in Gent liep een gelijkaardig project, waar er door 260.000 inwoners in totaal 260 projecten werden ingediend. Zowel het theater als het museum stellen zich vragen over hun rol in de stad, en in dit project kunnen ze deze rollen op een mooie manier bundelen. In de werkgroep zetelen ook mensen van de stadsdiensten. Zij namen alle voorstellen mee naar de bevoegde diensten, en laten bekijken in hoeverre de ingediende voorstellen kunnen opgenomen worden in het beleid van de stad. Ook wanneer sommige projecten het op deze dag niet halen, worden ze later mogelijk door de stad opgepikt om alsnog uit te werken. De werkgroep wordt ondersteund door een klankbordgroep van 14 mensen. Dit zijn stuk voor stuk gerenommeerde specialisten uit vakgebieden als bestuurskunde en burgerparticipatie, en uit de artistieke wereld.
Nadien gingen de deelnemers weer aan de slag op de scène om de waarden en de criteria te bepalen waarmee later die dag de selectie van de projecten zou gebeuren. Er werd een lijst van criteria vooropgesteld, die door onderhandeling hier en daar nog geschrapt of bijgestuurd werden. Er werd afgesproken om schoonheid, en het blijvend aspect van een voorstel nu uit de criteria te halen, maar zeker mee te nemen bij de latere uitvoering van de geselecteerde projecten.
…en dan samen aan het werk
In de namiddag werden de aanwezigen ingedeeld in 12 groepen. Elke groep kreeg 15 projecten om te toetsen aan de 11 criteria die voor de middag opgesteld werden. Voor elk criterium moest een score van 0 tot 5 punten gegeven worden. Per tafel werden de 4 projecten met de hoogste score weerhouden. Maar omdat niet altijd alles objectief te beoordelen is, was er een groene kaart beschikbaar. Een project dat niet noodzakelijk hoog scoort, maar je wel een fijn gevoel geeft, kon je een groene kaart geven. Ook de 24 projecten die het beste scoorden met de groene kaartjes werden aan de lijst van geselecteerde projecten toegevoegd.
Eén van de werkgroepen knipte hun kaartjes in de hartvorm : “ om te kunnen stemmen met ons hart”.
Ik volgde zelf de beoordeling aan tafel 12, onder leiding van Marijke Wienen. Er ontstonden leuke gesprekjes over de motivatie achter een bepaalde score. In het algemeen was er een grote eensgezindheid, maar soms konden mensen elkaar nog overtuigen om de punten te wijzigen. Voor sommige projecten kwamen de tafelgenoten spontaan met aanvullingen of alternatieven.
De mensen achter de projecten
Tussen de sessies door sprak ik met de indieners van verschillende projecten, en legde ik interessante contacten voor weer nieuwe artikels. Philip Ceuleers en Amber Verstraelen zijn de oprichters van de duurzaamheidsas. Zij hielden zelf al cocreatie-sessies met de mensen die op die as wonen om duurzame, ecologische en gemeenschapsversterkende initiatieven met elkaar te verbinden. Daarover kon je op Mechelen Blogt al een uitgebreid artikel van Jan Smets lezen.
Terwijl Leyla en Ilias Saidova poseerden voor de groepsfoto in de kruidtuin, had ik even de kans om met hun mama te praten.
“Wij waren op bezoek in het museum en leerden daar het project kennen. De kinderen waren meteen enthousiast om een tekening te maken en een projectvoorstel in te dienen. Leyla droomt van een speeltuin waar ook plaats is om te fietsen, en van meer groen in de stad. Ilias pleit ervoor om alleen elektrische auto’s toe te laten in de binnenstad. Vandaag ben ik met hen meegekomen om samen de projecten te verdedigen. “
De resultaten
Op het einde van de namiddag werden alle scores van de tafels verzameld, en werd er druk gerekend voor de uiteindelijke selectie van de projecten. De zaal kreeg al een eerste overzicht maar het was onhaalbaar om in de beschikbare tijd alle berekeningen nauwkeurig af te ronden. De organisatie beloofde de volledige lijst eerstdaags op hun website te communiceren.
En nu ?
Nu worden de geselecteerde projecten visueel uitgewerkt, om vanaf december 2019 tot en met maart 2020 tentoongesteld te worden in de grote ruimte van Hof van Busleyden, onder de titel “Wat is de grond der Dingen? “ Tegen 14 maart 2020 moet dan de definitieve selectie gemaakt zijn van de voorstellen die effectief zullen gerealiseerd worden.
Deep Democracy
Deze onderhandelingsdag werd begeleid door Hummus, een organisatie onder leiding van Fanny Matheusen die rond de principes van Deep Democracy werkt. Deze methode laat groepen in onderhandeling gaan, met aandacht voor alle meningen, ook de minderheidsstem, en de onderliggende emoties. Ik sprak met een aantal mensen die net als ik al een training volgden bij Fanny. Ik ben fan van deze aanpak en probeer hem ook ik mijn job toe te passen. Vandaag had ik de gelegenheid om tools als het gesprek op voeten en de weerberichtjes mee te oefenen.
