door Sabine Wuytens | mei 26, 2022
Hoe twee enthousiaste studenten op Hagelstein een klimaatmetamorfose afdwongen
Vorige week kwam ik Daan Vandenberghe nog eens tegen, die in december een interview gaf over zijn klimaatambities op school. Hagelstein was toch nog niet klaar voor grote klimaatacties, zo leek het toen. Of er intussen al iets veranderd was? “De drankautomaten gaan echt weg! En we hebben nog zóveel meer gedaan!”
Dat schreeuwt om een vervolginterview! En zo zit ik een paar dagen later bij Oskar Bonte, klimaatkompaan van Daan, om een status op te maken van hun dromen en realisaties.
Actie tegen plastiek in zee, met krijttekeningen op de speelplaats
Hoe is Oskar er eigenlijk in gerold?
“Voor ik Daan kende was ik al wel een keer vegetariër geweest, maar dan vooral omwille van het dierenleed. Ik herinner me het eerste gesprek met Daan waarin hij zijn visie op klimaat uitlegde. Toen dacht ik “Dit is hét moment, dit mag ik niet aan me laten voorbijgaan! Ik was al wel begaan met het klimaat, maar de urgentie om zaken te veranderen werd me, onder andere door het lezen van een rapport van Drawdown, steeds meer duidelijk.”
Zo werd hij opnieuw vegetariër (dit keer voor het klimaat) en engageerde zich voor de klimaatbeweging.
Het wordt tijdens het interview al snel duidelijk dat Daan niet heeft overdreven, want Oskar vertelt over een waslijst aan successen die Climate4 Change in de voorbije 5 maanden geboekt heeft.
Eén van de vele klassen met plantjes van Climate4Change
Terwijl Daan nog sprak over een beginnend project met plantjes voor de 1e graad, vertelt Oskar over plantjes in bijna alle klassen, en 37 klasverantwoordelijken die voor de plantjes zorgen. “Er was een aantal leerkrachten, zoals mevrouw Van Dijck, met groene vingers. Zij zorgden voor het gros van de plantjes. Dankzij hen konden we zoveel klassen gratis van plantjes voorzien. Daar zijn we hen heel dankbaar voor!” Als blijk van dank gaven ze de leerkrachten zaadblaadjes van bij Kabas, een verpakkingsvrije winkel in Mechelen.
Ze doen duidelijk niet aan half werk! Zelfs voor de schoolvakanties hebben ze een oplossing uitgewerkt: dan komen de leden van Climate4Change de plantjes gieten. En in de grote vakantie nemen de leerlingen en leerkrachten de plantjes mee naar huis.
“Eén van de mooiste blijken van waardering was voor mij het moment dat mevrouw Wouters, onze godsdienstleerkracht, mij persoonlijk om een plantje voor haar klas kwam vragen.”
Eén van de befaamde drankautomaten. Intussen staan alle drankautomaten uit.
Zelfde schaalvergroting bij hun actie rond de drankautomaten (zie vorig interview). Toen ze doorhadden dat er met hun “two man show” bij de directie weinig draagvlak zou komen voor hun wens om de drankautomaten te verwijderen, gooiden ze het over een andere boeg. Ze gingen campagne voeren en vertelden op de speelplaats aan iedereen waarom ze de drankautomaten weg wilden. Zo verzamelden ze in een week tijd 650 handtekeningen om de drankautomaten weg te stemmen. Dat ging volledig digitaal, via QR codes die de leerlingen en leerkrachten konden inscannen om de petitie te ondertekenen.
Over draagvlak gesproken! “Ze verklaarden ons voor gek dat we die drankautomaten dit jaar nog weg wilden krijgen”. Maar kijk, intussen staan ze uit en kun je er geen plastic flesjes meer uit halen! In de plaats zijn drinkfonteinen gekomen en een gratis drinkbus voor een groot aantal leerlingen.
Sleutelwoord voor succes? Participatie is volgens Oskar essentieel is: enkel met de steun van een grote groep krijg je grote veranderingen gedaan.
“Ze verklaarden ons voor gek dat we die drankautomaten dit jaar nog weg wilden krijgen”.
Mooi om zien is ook dat de positieve impact en spontane motivatie een stuk verder reiken dan ze verwacht hadden. Zo vertelt mevrouw De Wever, leerkracht Nederlands, nu veel meer over haar eigen acties voor het klimaat (drinkbus gebruiken, met de fiets naar school rijden).
In de loop van het interview sluit ook Ignace Terwagne aan, 4e jaarsstudent en technisch manusje-van-alles bij Climate4Change. Hij werd door zijn ICT-leerkracht aangesproken, “of hij geen IT project wou doen met Climate4Change”. Dat zag hij wel zitten, en hij creëerde prompt een tool waarmee je maandelijks het verbruik van de school kan raadplegen. In combinatie met een actieplan rond energieverbruik kunnen ze op die manier heel netjes monitoren hoeveel energie ze verbruiken en, op termijn, besparen.
Ignace is één van de vele studenten die zich in de voorbije maanden aansloten bij Climate4Change. Zo hebben ze nu een stevige basis van leerlingen in de 1e, 2e en 3e graad.
Leerlingen uit de eerste graad die enthousiast zijn over plantjes in hun eigen klas
Al zijn er beduidend minder leden uit de 2e graad ten opzichte van de andere graden. Misschien ligt het aan de de hormonale rollercoaster die toeslaat bij 14 – tot 16-jarigen?
Een deel van de Climate4Change leerlingen zetelt in de maandelijkse Klimaatraad, die ze in april van dit jaar voor het eerst organiseerden.
“De Klimaatraad is onze grootste realisatie: een maandelijkse samenkomst van leerlingen, leerkrachten, directie en KITOS om onze klimaatprojecten te bespreken en op te volgen. Voordien zaten we soms wel 3 keer per maand bij meneer Reynders om onze projecten voor te leggen en te bespreken, dus dit is een hele verbetering in efficiëntie!”
“De Klimaatraad is onze grootste realisatie: een maandelijkse samenkomst van leerlingen, leerkrachten, directie en KITOS om onze klimaatprojecten te bespreken en op te volgen.”
En projecten, daar hebben ze er nog wel wat in hun mouw zitten! Zowel Oskar als Ignace hebben de mond vol van een nieuw project, de “biodiverse leerzone”, waar ze een groene zone op de schoolterreinen willen ombouwen tot een biodiverse open klasruimte, een bloemenweide waar leerlingen tot rust kunnen komen in een mooi stukje natuur. Ook het energieverbruik blijft sterk in het vizier van Climate4Change. Zo hebben Daan en Nicolas, ook een vaste waarde bij Climate4Change, een enquête gemaakt om het energieverbruik in alle klaslokalen in kaart te brengen. Aan de hand van concrete instructies helpt de vragenlijst leerlingen en leerkrachten onnodige energieverbruikers te detecteren. Die inventaris is een eerste stap in de weg naar energiebesparing. Grondige aanpak, check!
Maar de fun factor is minstens even belangrijk. Zo voorzien de 1e graads leerlingen binnenkort samen met de leerkrachten veggiehapjes op de Zomerbar in de week van Pinkstermaandag. Allen daarheen!
Het Climate4Change logo, gemaakt door Nicolas Lenz, algemene voorzitter en Climate4Change lid van het eerste uur
Zijn er dan geen lastige momenten?
“Toch wel, zo was de logistiek van de plantactie niet altijd eenvoudig. Op een bepaald moment kregen we ineens heel veel plantjes. Stonden we daar met 30 plantjes, maar geen bloempotten om ze mee in de klas te zetten! Toen hebben we een oproep gedaan aan medeleerlingen om bloempotjes te verzamelen en mee te brengen.”
Ook vertelt Oskar: “Niet alle deelnemers aan onze eerste brainstorm maken nu actief deel uit van Climate4Change. Doordat we zo ambitieus waren en snel wilden gaan, zijn we misschien ook wel wat mensen kwijtgeraakt onderweg. Al willen we graag veel zaken realiseren, er moet een draagvlak zijn om grootse dingen te doen. En een mindshift kost tijd!”
“Een belangrijk aspect van onze functie blijft toch het opzoeken van de controverse.”
“Een belangrijk aspect van onze functie blijft ook het opzoeken van de controverse: als je alle zaken die je in de omgeving ziet zonder vragen accepteert, dan krijg je niet de noodzakelijke wisselwerking om dingen te veranderen. Maar die rol is niet altijd eenvoudig, want je dwingt mensen kritisch na te denken over zaken waar ze normaliter niet stil bij staan.”
Moraal van het verhaal? Wie iets voor het klimaat wilt doen heeft geduld, een flinke portie moed én enthousiasme nodig.
Biodiverse zones, energiebesparingen, een heuse Klimaatraad… De toekomst voor het klimaat ziet er in ineens een heel stuk rooskleuriger uit op Hagelstein. En die positieve vibe is aanstekelijk besef ik wanneer ik vanuit mijn werkkamer naar buiten kijk. We kunnen wel degelijk zaken veranderen. Snel maar eens een mail naar de burgemeester van Kruibeke sturen, om werk te maken van maandelijkse vergaderingen met onze werkgroep Klimaat!
door trissegers | apr 1, 2022
Het was een stralende zaterdagochtend, om 9 uur op 26 maart 2022 in het Tivolipark in Mechelen. Vroege “Klimaanvogels” van het feestcomité hadden al een tentje klaargezet met drank en allerlei lekkers om de vrijwillige bomenplanters te verwelkomen. Vandaag ging het gebeuren: meer dan 4000 boompjes moesten de grond in voor de aanleg van een Stiltebos. Wel 23 soorten inheemse bomen en struiken stonden op een lange rij in houten kistjes klaar.
Herman Janssens van Urban Forests en de vertegenwoordigers van Sugi gaven eerst uitleg aan de talrijke vrijwilligers over hoe het bos aan te planten. Aan de hand van de Miyawaki-methode gingen we per vierkante meter 3 boompjes planten. Hierbij kregen we de opdracht om de soorten kriskras door elkaar te zetten. Deze methode zorgt ervoor dat de bomen 10 keer sneller groeien en dat de biodiversiteit 20 keer hoger is in vergelijking met andere bossen.
Daar wilden wij wel voor gaan. Spontane samenwerking ontspon zich op het terrein tussen mensen die voor plantgaten zorgden en anderen die de boompjes aanvoerden en zorgvuldig plantten.
Wat deed het deugd om steeds meer mensen te zien toestromen: gezinnen met kinderen, peuters en baby’s, jonge en minder jonge mensen. Hoe mooi om te zien hoe de kinderen met veel liefde de boompjes in de aarde staken en met hun kleine handjes zorgvuldig de aarde aandrukten rondom rond. “Wij gaan elke week komen kijken of onze boompjes al groeien, hé mama?”
En dan was er lekkere soep van Leen, boterhammetjes met kaas, koekjes en een verjaardagstaart voor Marie. Het werd een zalige picknick. Maar de boompjes konden niet wachten en snel ging iedereen terug aan de slag. En dan plots rond 14 uur was heel het stuk grond beplant!
Maar het werk zat er nog niet op. Al de aarde tussen de boompjes moest bedekt worden met stro tegen uitdroging. Wat een sfeerverandering bracht dit met zich mee. Iedereen liep met plukken stro rond te strooien alsof we aan het zaaien waren. Het creëerde bijna een meditatief gevoel.
Wat een hartverwarmende verbindende activiteit tussen mens en natuur was het.
En dat we dat bosje gaan koesteren? Daar kunnen de bomen op rekenen!
Veel dank aan iedereen die aanwezig was en die gesupporterd heeft!
door Sabine Wuytens | dec 27, 2021
Interview met Daan Vandenberghe, 6e jaarsstudent & klimaatactivist te Hagelstein
Ik klap mijn laptop open voor ons online meeting. Het is stipt 16:00 wanneer ik de Zoom meeting inkom, en toch heeft Daan me al een berichtje gestuurd: “Ik zit in de meeting”. Het leven is dan ook niet aan de wachters, de mensen op de zijlijn. Het moet vooruit gaan!
Daan Vandenberghe is het jongste lid van Klimaan, een vzw uit Groot-Mechelen met een klimaatneutrale missie. Door deel te nemen aan enkele acties en online vergaderingen die Klimaan voerde, werd hem iets duidelijk. “Ik zat in online meetings en dacht: deze acties kan ik ook in mijn school doen! Ik wil het niet aan oudere mensen overlaten om klimaatactie te ondernemen. Ik wil zelf invloed hebben op mijn eigen toekomst, en het lot in eigen handen nemen. Het is gewoon te belangrijk. Ik doe dit niet voor anderen, of om mijn ouders trots te maken. Ik doe dit in de eerste plaats voor mezelf, omdat ik de wereld mooier wil achterlaten dan hoe ik erin geboren ben.”
“De wereld redden doe ik voor mezelf, niet om mijn ouders trots te maken”
Zijn school, dat is College Hagelstein, een middelbare school te Sint-Katelijne-Waver, netjes ingeplant tussen de vele tuinbouwbedrijven en industrie. Een groene school, of dat is toch alvast wat de website belooft. Als vijfdejaarsstudent vond hij op Hagelstein een klimaatmaatje in Oskar Bonte, iemand die op al zijn ambitieuze ideeën en plannen enthousiast reageerde – een zeldzame reactie, zo blijkt.
“De meeste mensen zijn op zoek naar een reden om een plan niet uit te voeren, of een manier om je ervan te overtuigen dat iets géén goed idee is.”, vertelt Daan. “Oskar was de enige die anders reageerde, namelijk enthousiast en opgewekt, met een “let’s do this” mentaliteit. Wat een verademing. Want wie gelooft dat verandering mogelijk is, heeft alles in handen om die verandering te realiseren.”
“Het begint allemaal met een simpele vraag. Het probleem is, veel mensen stellen de vraag niet eens. Het is zoals het is, en niks wat ik doe gaat daar iets aan veranderen. Of: dit is niet mijn probleem. Ook veel jongeren in mijn omgeving hebben die mentaliteit”.
Klimaatacties op school: hoe begin je eraan?
Daar stonden ze dan, in maart 2021, als twee vijfdejaarsstudenten in volle coronacrisis, met een plan om op hun school het klimaat hoger op de agenda te krijgen.
“Eigenlijk ging het al vrij snel om veel meer dan enkel het klimaatvraagstuk. Want hoe organiseer je een klimaatactie? Hoe zet je ideeën om in acties? We hadden een groepje vrienden verzameld waarmee we konden brainstormen, en daar kwam een waslijst aan goede ideeën uit. Maar we konden onmogelijk al die ideeën tegelijk uitvoeren. We moesten dus prioriteiten stellen, en keuzes maken. Choose your battles.”
Op onderstaande foto: Daan en klasgenoten helpen op een stuk grond nabij de school om van afgesnoeide takken een houtkant. Zo zorgen ze er mee voor dat de eigenaar van het stuk land de takken niet verbrandt, maar inzet als landschapselement.
“Onze eerste idee was een renovatietraject omwille van de aanzienlijke energiebesparing die dat zou kunnen teweegbrengen. De school heeft momenteel geen zonnepanelen, de isolatie kan verbeterd worden, etc. Daarvoor hadden we de medewerking – en vooral financiering – nodig vanuit KITOS (de overkoepelende scholengroep waar Hagelstein deel van uitmaakt, nvdr).
We zaten een paar keer samen met de directie en verantwoordelijke voor infrastructuur, maar het werd al snel duidelijk dat we dit niet binnen onze schoolcarrière op Hagelstein zouden kunnen realiseren. Als leerlingen mogen we wel ideeën aanbrengen, maar voor beslissingen op beleidsniveau worden we niet serieus genomen.”
“Als leerlingen mogen we wel ideeën aanbrengen, maar voor beslissingen op beleidsniveau worden we niet serieus genomen.”
Het moesten dus projecten zijn die ze volledig zelf konden realiseren, zonder medewerking van de directie. We begonnen ook het belang in te zien van sensibiliseren. Een actie hoeft geen maximale klimaatwinst te hebben, als het mensen maar op een positieve manier bereikt en dingen bijleert. Zo kwamen er een aantal andere projecten in het vizier.
Zo hingen ze als eerste actie 7 vogelkastjes in het bos bij Hagelstein, dat momenteel geplaagd wordt door de aanwezigheid van de processierups. “Nestkastjes zorgen voor meer vogels, en die zijn dan weer de natuurlijke vijand van de processierups. Twee vliegen in één klap”.
Drankautomaten met plastic waterflesjes
“Een doel waar we ons al een tijdje voor inzetten is de verwijdering van de drankautomaten op de speelplaats. De plastic waterflesjes in die automaten zijn single use en belanden vaak op de speelplaats. Bovendien kosten zowel de waterflessen als de PMD-zakken om de flesjes in te doen geld. De vele clean-up acties vond ik in eerste instantie positief, maar ik zag in dat het probleem op die manier niet weggaat. Het zou toch veel beter zijn om de bron van het afval weg te nemen, niet langer plastic waterflesjes te gebruiken en over te stappen op drinkbussen?”
Het lijkt simpel, maar toch is het voorlopig niet eenvoudig gebleken om de drankautomaten weg te krijgen. Daan en zijn vrienden namen al contact op met het bedrijf dat de automaten plaatst, praatten met de directie over het weghalen van de automaat, regelden met de ouderraad de aankoop van 200 drinkbussen die op de volgende FLUO-actie van de school gratis zullen worden weggeschonken, …
Maar voorlopig staan de drankautomaten er dus nog. Zullen ze weg zijn tegen de tijd dat Daan van school gaat? Hij hoopt erop. “We plannen nu een petitie voor alle leerlingen, zodat we kunnen aantonen dat ons idee breed gedragen wordt.”
Luchtzuiverende plantjes in elke klas
“Een tijdje terug hebben we in samenwerking met de leerkrachten een actie gedaan om in elke klas luchtzuiverende plantjes te plaatsen. Enkele leerkrachten hadden veel stekjes gemaakt van planten en zorgden op die manier voor de plantjes. Wij zijn dan in elke klas gaan praten over de werking van de plantjes, en alle klassen waren heel blij met het initiatief. Het is een actie die weinig impact heeft op het klimaat, maar wel hoog scoort op gezondheidsvlak. En dat is minstens even belangrijk als onze klimaatmissie.”
Eindejaarsactie
We willen na de kerstvakantie een energiescan plannen op school. Daarvoor kunnen we gebruikmaken van de “Klimaankoffer”, een koffer met verschillende sensoren en meettoestellen om energieverbruik te meten. Hiervoor werken we samen met Klimaner Kris De Cree, die ook in St-Kat-Waver woont. Het is een grootschalige actie dus die moeten we goed plannen.
Meer dan klimaatproblematiek
Daan en zijn vrienden beperken zich niet tot de klimaatproblematiek. Zo was er onlangs een heftig debat over het schoolreglement aangaande kledij. Zo stond erin dat leerlingen “geen aanstootgevende kledij” mogen dragen. “Dat reglement is echt achterhaald, want de drager van de kledij kan onmogelijk bepalen wat voor een ander aanstootgevend is. Het geeft extra macht aan mannen, want zij kunnen op die manier vrouwen veroordelen voor kledij, terwijl het eigenlijk hun eigen reactie op die kledij is die veroordeeld zou moeten worden.”
“We willen de fakkel overdragen naar lagere graden, zodat het geen stille dood sterft.”
“We willen de fakkel overdragen naar lagere graden, zodat het geen stille dood sterft. De acties die we nu starten, kunnen door leerlingen in lagere jaren voortgezet worden. We hebben een praktische raad gebouwd die in elke graad (1e, 2e en 3e) een coördinator heeft. Dat lukt voorlopig goed, enkel de 2e graad loopt wat moeilijk met corona, doordat die graad op een ander tijdstip speeltijd heeft en op die manier dus moeilijk bereikbaar is voor uitwisseling tijdens de schooluren.”
Zelf aan de slag op school?
Wil je zelf ook actie ondernemen op jouw school? Op deze website vind je informatie op maat van jouw klas, en op deze website vind je een lijst met allerlei acties die je kan ondernemen!
door Sabine Wuytens | okt 4, 2021
Op zaterdag 25/09 was het weer zover! Op het ‘REScoops United’ event verzamelden de energiecoöperaties met zijn allen om informatie te delen en bij te praten. Het was op meerdere vlakken een bijzondere dag.
Niet alleen was dit het eerste grote live-event sinds de lockdown, maar met gastcoöperatie PajoPower uit Gooik, Parel van het Pajottenland, was ook de setting prachtig!
Nog een primeur: voor het eerst waren we met zoveel coöperaties vertegenwoordigd, want ook de Waalse REScoops tekenden present. En dat had alles te maken met het boeiende programma! In de voormiddag vlogen we erin met een infosessie over “Burgerwind op Zee“, het ambitieuze plan om onze rechtstreekse burgerparticipatie toe te passen op nieuwe offshore windparken. Deze worden binnenkort in concessie gegeven en dat stemt tot nadenken! Bijvoorbeeld: hoeveel kapitaal kunnen we met Klimaan cvso verzamelen om in extra windcapaciteit van het windmolenpark in zee te investeren? Is dat niet ontzettend spannend? Jazeker! Wordt vervolgd…
De namiddagsessies gingen verder met allerhande thema’s: energiegemeenschappen, coöperatieve warmtenetten, laadpalen en thuisbatterijen, het energie- en klimaatpact, zonnepanelen bij particulieren (denk aan project Zonnewijzer! van Klimaan cvso), noem maar op!
Ook gaven we vanuit Klimaan zelf een workshop. Het thema: hoe coöperaties zich beter kunnen profileren als natuurlijke partner van lokale besturen! We deden uitvoerig uit de doeken hoe Klimaan dat nu al doet, en wisselden ideeën uit met andere coöperaties.
Ook vonden we de kans om enkele realisaties van onze projecten uit de doeken te doen. Zo belichtten we de energie-gerelateerde acties binnen het MechCiCo-project, zoals de overeenkomst bij de relighting van de oude bib in Mechelen, en de Impactschatter.
Die laatste is een tool waarmee mensen een betere inschatting kunnen maken van hun huishoudtoestellen: kunnen ze beter een nieuwe kopen of het huidige toestel toch nog maar even in gebruik houden? Enkele coöperaties waren geïnteresseerd om deze bij hun eigen leden aan te bieden! Ook het Circulaire Energie Contract, waarbij een Energiecoöperatie een relighting doet en nadien het lichtonderhoud verder uitvoert, werd als model gesmaakt binnen RESCOOP-Vlaanderen.
De dag werd afgesloten met een smakelijk avondmaal, waarna we met een voldaan gevoel naar huis terug konden keren.
door Sabine Wuytens | sep 25, 2021
Over enkele weken vindt er een belangrijke klimaatconferentie plaats! De COP26 (26e Conference of the Parties) gaat door van 1 tot 12 november 2021 en verzamelt alle leden van de Verenigde Naties om zich te buigen over een eerste herziening van het Klimaatakkoord van Parijs. Het kan twee richtingen uitgaan: een versterking (hoera!) of juist een verzwakking (help!) van de klimaatdoelstellingen voor 2030 en 2050.
Dat onze Belgische overheid een aanmoediging kan gebruiken om de klimaatcrisis serieus te gaan nemen, kan je moeilijk over het hoofd zien. Zelfs na de uitspraak van de Klimaatzaak dat de Belgische overheden méér moeten doen om het Belgische burgers te beschermen lijkt er weinig schot in de zaak te komen, getuige ook de open brief van Klimaatzaak van vorige week.
Om de Belgische overheden een geweten te schoppen, organiseert De Klimaatcoalitie met ruim 80 organisaties in haar achterban een grootschalige betoging op zondag 10 oktober 2021. Met de hashtag #BackToTheClimate vragen zij na de coronacrisis terug aandacht voor het klimaat.
Ook Klimaan zal meestappen in deze betoging, die vanuit Brussel Noord vertrekt en eindigt in het Jubelpark. Zin om mee te gaan? Dat kan!
Vanuit Mechelen nemen we samen om 12:32 de trein naar Brussel. Een spandoek of bord helpt om je boodschap kracht bij te zetten! Alles over deze betoging vind je op de website van Back to the Climate, en de krijtlijnen van een alternatieve, betere Belgische Green Deal tekenden ze hier op.
Ook scholen worden aangemoedigd om actie te ondernemen op 8 oktober: op Facebook kunnen scholen hun acties registreren onder de noemer “Wake up for Climate”, en de Klimaatcoalitie biedt een reeks pedagogische tools specifiek voor scholen via de website.
Liever met de fiets? Van 6 tot 10 oktober is er ook “Ride the Tide”, een fietstocht langs de toekomstige vloedlijn van België in 2100. De hele tocht langs de vloedlijn (+- 325 km) zal 4 dagen duren en gaat van Poperinge naar Antwerpen. Meer info vind je hier!
Hopelijk tot dan!
door Sabine Wuytens | apr 19, 2021
Tekst door Mieke Segers.
Het zit als een deuntje in mijn hoofd als ik door de straten van Mechelen wandel. U kent hem wel, de bekende Holle Bolle Gijs die smult en smakt van heerlijk afval. Een gezellig ventje met ronde blozende kaken en een hele grote mond, waar veel afval in kan. Je wordt bedankt als je iets in zijn mond stopt. Dankoewel. Deze lieve jongen staat in de Efteling. Na zijn goedkeuring, beginnen alle kinderen ijverig afval bij elkaar te zoeken. Met als gevolg… een schoon park! Slim bekeken. Dankoewel!
Maar in de straten buiten dat pretpark verdwijnt het afval niet in een met papier-maché vermomde positief motiverende vuilbak. Geen schattig ventje, nog minder dankjewel.
Het eindigt op de straat, op de grond, tussen struiken, in de bossen, tussen bloemperkjes, op het voetpad, in het gras, in de vijver, in het park…en in de kolken. Kolken? Ik hoor je denken, wat is dat? Ik kende het ook niet. Een mooi woord voor afvoerkanaal, goot, rioolputteke… 😉
Via straatkolken wordt het regenwater door afvoerkanalen terug naar de rivieren geleid. Een regenweerafvoerleiding transporteert het propere regenwater, afzonderlijk van het afvalwater, naar een gracht, beek, vijver of rivier. Ook een afvalwaterriolering die nog regenwater mee opvangt van de straatkolken (de oude gemengde rioleringen) storten bij langdurig of fel regenweer over in een waterloop.
Je moet geen rocket scientist zijn om te begrijpen dat het afval op straat vrij gemakkelijk in de riolering terechtkomt. En van daar in de rivier en dus in de zee en dus in de oceaan.
Ah ja! Ons afval dat we bewust of onbewust op de grond gooien. Afval! Vuilnis! Zwerfvuil! Rotzooi! Als het beestje maar een naam heeft. Papier, aluminiumfolie, kartonnen bekers, plastic deksels, plastic zakken, tonnen mondmaskers, aanstekers, sigaretten… noem maar op!
Papier hier papier hier. Dankoewel. Deze keer geen beeld in mijn hoofd van Holle Bolle Gijs in papier maché, maar beelden van watervogels met plastic dopjes in hun buik, plastic zakken verstrengeld aan de vinnen van een dolfijn, schildpadden die niet meer kunnen ademen door een mondmasker rond hun bek…
Die beelden zijn minder fraai, minder gezellig en al helemaal niet schattig.
Vandaar ons idee om alle kolken in Mechelen te voorzien van kleurige sjablonen, waarvan er ééntje te zien is op de omslagfoto. Afval hoort niet op straat en al zeker niet in de rioolputjes oftewel kolken, en met deze actie willen we dat nog eens extra in de verf zetten!
Papier hier papier hier. Nee dankoewel!
